Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ogłosiła listę stu najzdolniejszych polskich naukowców przed trzydziestką. Są to laureaci konkursu w programie START, w którym Fundacja co roku nagradza wybitnych przedstawicieli młodego pokolenia badaczy.

Program START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej jest najstarszym w Polsce programem stypendialnym dla najlepszych młodych naukowców reprezentujących wszystkie dziedziny nauki. Jego celem jest wspieranie wybitnych młodych uczonych i zachęcanie ich do dalszego rozwoju naukowego. Laureaci programu START otrzymują roczne stypendium w wysokości 28 tys. zł. Mogą je przeznaczyć na dowolny cel. W ciągu 28 lat realizacji programu, prestiżowe stypendia zdobyło ponad 3 100 wybitnych badaczy (łącznie z tegorocznymi laureatami), którym FNP przekazała w sumie ponad 84,5 mln zł.

Stypendiami START honorujemy badaczy, którzy, mimo młodego wieku, mają już na swoim koncie imponujące osiągnięcia naukowe. Są to jedni z najbardziej obiecujących młodych naukowców w Polsce. Realizują ciekawe, ważne i potrzebne badania. Poprzez stypendium START chcemy ich ?zatrzymać? w nauce i pomóc dalej rozwijać skrzydła ? mówi prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Stypendyści programu START są wybierani w drodze wieloetapowego konkursu, w którym oceniana jest jakość ich dotychczasowego dorobku naukowego. W programie panuje wysoka konkurencja. ?Setka? nagrodzonych w tym roku badaczy została wybrana z grona 845 kandydatów. Średni wiek tegorocznych laureatów wynosi 28,5 lat, a 44 % nagrodzonych posiada stopień doktora (w Polsce przeciętny wiek uzyskiwania doktoratu wynosi około 35 lat). Wśród nagrodzonych najwięcej badaczy reprezentuje nauki biologiczne i medyczne, nauki techniczne oraz nauki humanistyczne i społeczne. W tym roku na czele rankingu instytucji, z których pochodzi największa liczba laureatów uplasowały się Uniwersytet Jagielloński (22 stypendystów), Uniwersytet Warszawski (12 stypendystów), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (6 stypendystów).

Od 2009 r. Fundacja przyznaje również w programie START wyróżnienia kandydatom, których osiągnięcia badawcze zostały ocenione przez recenzentów konkursu jako wybitne. Stypendia tych osób zostaną podwyższone do kwoty 36 tys. zł. W tym roku wyróżnienia otrzymało czworo laureatów:

• dr Magdalena Migalska z Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie,
• mgr Rafał Muda z Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie,
• mgr inż. Krzysztof Ptaszyński z Instytutu Fizyki Molekularnej Polskiej Akademii Nauk,
• mgr Monika Żukowska z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

W ramach programu START przyznawane jest również Stypendium im. Barbary Skargi. Może je otrzymać osoba, której badania wyróżniają się odważnym przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, otwierają nowe perspektywy badawcze i tworzą nowe wartości w nauce. Tegoroczną laureatką Stypendium im. Barbary Skargi została mgr Katarzyna Chyl z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN w Warszawie. Będzie ona otrzymywać stypendium podwyższone do kwoty 36 tys. zł.

Od roku 2015 r. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej w programie START przyznaje wyróżnienie im. Prof. Adama Sobiczewskiego. Może je otrzymać laureat prowadzący badania naukowe w dziedzinie matematyki, fizyki teoretycznej bądź astronomii. Ponadto głównym kryterium wyróżnienia jest wyjątkowo wysoka jakość dorobku naukowego kandydata. W tegorocznym konkursie wyróżnieniem został uhonorowany mgr Marcin Karczewski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jego stypendium zostanie powiększone do kwoty 36 tys. zł.

Stypendia w konkursie 2020 zostaną sfinansowane zarówno z budżetu Fundacji, jak i ze środków przekazanych przez partnerów programu: Narodowy Bank Polski (w ramach programu edukacji ekonomicznej) i Fundację PZU, a także firmy stypendystów Fundacji: SensDx i Instytut Biotechnologii i Medycyny Molekularnej Dawida Nidzworskiego oraz Neuro Device Pawła Solucha. Ponadto stypendia zostaną sfinansowane ze środków przekazanych przez prywatnych darczyńców oraz z wpłat 1% podatku dochodowego.

Nabór wniosków do kolejnego konkursu rozpocznie się jesienią br.

KONKURS START 2020 w liczbach

• 3 000 000 zł ? łączna kwota przeznaczona przez FNP na stypendia w 28. konkursie
  w programie START;
• 845 wniosków do konkursu;
• 100 laureatów  (11,83 % spośród ubiegających się o stypendium);
• 58 mężczyzn i 42 kobiety wśród laureatów;
• 44% laureatów (44 osoby) ma stopień doktora; w tym 20 kobiet i 24 mężczyzn;
• Dziedziny najczęściej reprezentowane przez laureatów: nauki biologiczne i medyczne (31 stypendiów); nauki techniczne (21 stypendiów); nauki humanistyczne i społeczne (19 stypendiów); nauki fizyczne i matematyczne (14 stypendiów); nauki chemiczne (11 stypendiów).
• Instytucje, z których pochodzi największa liczba stypendystów: Uniwersytet Jagielloński (22 stypendystów), Uniwersytet Warszawski (12 stypendystów), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (6 stypendystów) oraz Politechnika Wrocławska (5 stypendystów).
• Miasta, z których rekrutuje się najwięcej stypendystów: Warszawa (32 stypendystów), Kraków (28 stypendystów), Wrocław (12 stypendystów).
• Placówki naukowe, z którymi związani są stypendyści, to: uczelnie (85, z czego 14 to politechniki) oraz instytuty PAN (15).

***

Stypendia START są przyznawane przez FNP od 1993 r. Do 2020 r. włącznie FNP nagrodziła 3 100 osób i przyznała 3 736 stypendiów (w latach 2002-2015 istniała możliwość otrzymania stypendium START dwukrotnie) w łącznej wysokości 84,5 mln zł.

Stypendia START stanowią wyróżnienie dla młodych naukowców, którzy, choć dopiero rozpoczynają karierę naukową, mogą się już wykazać znaczącymi osiągnięciami badawczymi. O stypendium ubiegać się mogą młodzi naukowcy do 30 r.ż. (lub starsi, jeżeli korzystają z regulaminowych możliwości przedłużenia). Dorobek kandydatów – udokumentowany patentami lub publikacjami w uznanych polskich i zagranicznych periodykach naukowych ? jest oceniany przez uczonych będących autorytetami w swoich dziedzinach. Formalnie poprawne wnioski najpierw ocenia panel ekspercki, który najlepsze kandydatury kieruje do recenzji. Każdemu wnioskowi zakwalifikowanemu do tego etapu przygląda się kolejnych trzech recenzentów. Na podstawie opinii zebranych na poszczególnych etapach oceny merytorycznej wyboru laureatów  dokonuje Zarząd  Fundacji.  Decyzja  Zarządu  zatwierdzana  jest  przez Radę Fundacji.

Program START oferuje również dodatkowe finansowanie (stypendium wyjazdowe) na wyjazd studyjny do zagranicznego ośrodka naukowego oraz możliwość wzięcia udziału wybranych stypendystów w spotkaniu z noblistami w niemieckim Lindau.

Od 2004 roku stypendia START są finansowane ze środków przekazanych Fundacji na podstawie ustawy prywatyzacyjnej z 2000 roku (na mocy tej ustawy 2% środków z prywatyzacji jednoosobowych spółek Skarbu Państwa było przekazywane w latach 2003-2004 na majątek Fundacji; po zmianie ustawy adresatem 2% środków uzyskiwanych w dalszych etapach prywatyzacji został nieistniejący już Komitet Badań Naukowych). Kolejnymi źródłami finansowania stypendiów są darowizny przekazywane przez prywatnych darczyńców oraz firmy, a także wpłaty 1% podatku dochodowego.

***

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej istnieje od 1991 r. i jest niezależną, samofinansującą się instytucją pozarządową typu non-profit, która realizuje misję wspierania nauki. Jest największym w Polsce pozabudżetowym źródłem finansowania nauki. Do statutowych celów FNP należą: wspieranie wybitnych naukowców i zespołów badawczych oraz działanie na rzecz transferu osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej. Fundacja realizuje je poprzez przyznawanie naukowcom indywidualnych nagród i stypendiów, przyznawanie subwencji na wdrażanie osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej, inne formy wspierania ważnych przedsięwzięć służących nauce (jak np. programy wydawnicze). Fundacja angażuje się także we wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej oraz zwiększanie samodzielności naukowej młodego pokolenia uczonych.

Zobacz także:

• informacja prasowa.docx
• logotyp programu START
• baner
• infografika
• animacja
• pełna lista laureatów START 2020
• film o historii programu START z udziałem stypendystów
• strona programu START

Kontakt prasowy: