Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ogłosiła listę stu najzdolniejszych naukowców przed trzydziestką. Są to laureaci konkursu w programie START, w którym Fundacja co roku nagradza najlepszych przedstawicieli młodego pokolenia badaczy.

Program START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej jest największym w Polsce programem stypendialnym dla najlepszych młodych naukowców reprezentujących wszystkie dziedziny nauki. Jego celem jest wspieranie wybitnych młodych uczonych i zachęcanie ich do dalszego rozwoju naukowego. Laureaci programu START otrzymują roczne stypendium w wysokości 28 tys. zł. Mogą je przeznaczyć na dowolny cel. W ciągu 27 lat realizacji programu, prestiżowe stypendia zdobyło ponad 3 000 wybitnych badaczy (łącznie z tegorocznymi laureatami), którym FNP przekazała w sumie ponad 81,5 mln zł.

Stypendiami START honorujemy badaczy, którzy, mimo młodego wieku, mają już na swoim koncie imponujące osiągnięcia naukowe. Są to jedni z najbardziej obiecujących młodych naukowców w Polsce. Realizują ciekawe, ważne i potrzebne badania. Poprzez stypendium START chcemy ich ?zatrzymać? w nauce i pomóc dalej rozwijać skrzydła ? mówi prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Stypendyści programu START są wybierani w drodze wieloetapowego konkursu, w którym oceniana jest jakość ich dotychczasowego dorobku naukowego. W programie panuje wysoka konkurencja. ?Setka? nagrodzonych w tym roku badaczy została wybrana z grona 899 kandydatów. Średni wiek tegorocznych laureatów wynosi niespełna 29 lat, a przy tym aż 60 % z nich posiada już stopień doktora (przeciętny wiek uzyskiwania doktoratu w Polsce wynosi około 35 lat). Wśród nagrodzonych najwięcej badaczy reprezentuje nauki techniczne oraz nauki humanistyczne i społeczne. W tym roku na czele rankingu instytucji, z których pochodzi największa liczba laureatów uplasowały się Uniwersytet Warszawski (9 stypendystów), Uniwersytet Jagielloński (8 stypendystów) i Politechnika Wrocławska i Uniwersytet Wrocławski ? po 7 stypendystów.

Od 2009 r. Fundacja przyznaje również w programie START wyróżnienia kandydatom, których osiągnięcia badawcze zostały ocenione przez recenzentów konkursu jako wybitne. Stypendia tych osób zostaną podwyższone do kwoty 36 tys. zł. W tym roku wyróżnienia otrzymało czworo laureatów.

• Mgr Agata Perlińska i mgr Michał Parniak-Niedojadło z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego
• Dr inż. Rafał Szabla z Instytutu Fizyki PAN w Warszawie
• Mgr Michał Włodarczyk z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego

W ramach programu START przyznawane jest również Stypendium im. Barbary Skargi. Może je otrzymać osoba, której badania wyróżniają się odważnym przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, otwierają nowe perspektywy badawcze i tworzą nowe wartości w nauce. Tegoroczną laureatką Stypendium im. Barbary Skargi została dr Joanna Rak z Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Będzie ona otrzymywać stypendium podwyższone do kwoty 36 tys. zł.

Stypendia w tegorocznym konkursie zostaną sfinansowane zarówno ze środków własnych Fundacji, jak i z darowizn przekazanych przez prywatnych darczyńców oraz firmy: Instytut Biotechnologii i Medycyny Molekularnej a także spółkę SensDx. Stypendia dla ekonomistów i matematyków w konkursie 2019 sfinansuje Narodowy Bank Polski w ramach programu edukacji ekonomicznej. Z kolei fundusze pochodzące z wpłat 1% podatku dochodowego Fundacja przeznaczy na stypendia laureatów wyróżnionych w konkursie.

Uroczystość wręczenia dyplomów laureatom odbędzie się 25 maja br. na Zamku Królewskim w Warszawie.

Nabór wniosków do kolejnego konkursu rozpocznie się jesienią br.

KONKURS START 2019 w liczbach

• 3 000 000 zł ? łączna kwota przeznaczona przez FNP na stypendia w 27. konkursie
  w programie START;
• 899 wniosków do konkursu;
• 100 laureatów  (11,12 % spośród ubiegających się o stypendium);
• 58 mężczyzn i 42 kobiety wśród laureatów;
• 60% laureatów (60 osób) ma stopień doktora, w tym 27 kobiet i 33 mężczyzn;
• Dziedziny najczęściej reprezentowane przez laureatów: nauki techniczne (23 stypendia); nauki humanistyczne i społeczne (15 stypendiów); nauki biologiczne (14 stypendiów); nauki chemiczne (13 stypendiów); nauki medyczne (10 stypendiów); nauki fizyczne (8 stypendiów);
• Instytucje, z których pochodzi największa liczba stypendystów: Uniwersytet Warszawski ? 9 stypendystów,  Uniwersytet Jagielloński ? 8 stypendystów, Politechnika Wrocławska i Uniwersytet Wrocławski ? po 7 stypendystów, Uniwersytet Gdański, Politechnika Warszawska oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – po 5 stypendystów, Akademia Górniczo-Hutnicza ? 4 stypendystów.
• Miasta, z których rekrutuje się najwięcej stypendystów: Warszawa (30 stypendystów), Kraków (16 stypendystów), Wrocław (15 stypendystów); Poznań (11 stypendystów); Gdańsk (7 stypendystów);
• Placówki naukowe, z którymi najczęściej związani są stypendyści, to: uczelnie (80,
  z czego 21 to politechniki) oraz instytuty PAN (19).

***

Stypendia START są przyznawane przez FNP od 1993 r. Do 2019 r. włącznie FNP nagrodziła 3 000 osób i przyznała 3 636 stypendiów (w latach 2002-2015 istniała możliwość otrzymania stypendium START dwukrotnie) w łącznej wysokości 81,5 mln zł.

Stypendia START stanowią wyróżnienie dla młodych naukowców, którzy, choć dopiero rozpoczynają karierę naukową, mogą się już wykazać znaczącymi osiągnięciami badawczymi. O stypendium ubiegać się mogą młodzi naukowcy do 30 r.ż. (lub starsi, jeżeli korzystają z regulaminowych możliwości przedłużenia). Dorobek kandydatów – udokumentowany patentami lub publikacjami w uznanych polskich i zagranicznych periodykach naukowych ? jest oceniany przez uczonych będących autorytetami w swoich dziedzinach. Formalnie poprawne wnioski najpierw ocenia panel ekspercki, który najlepsze kandydatury kieruje do recenzji. Każdemu wnioskowi zakwalifikowanemu do tego etapu przygląda się kolejnych trzech recenzentów. Na podstawie opinii zebranych na poszczególnych etapach oceny merytorycznej wyboru laureatów  dokonuje Zarząd  Fundacji.  Decyzja  Zarządu  zatwierdzana  jest  przez Radę Fundacji.

Program START oferuje również dodatkowe finansowanie (stypendium wyjazdowe) na wyjazd studyjny do zagranicznego ośrodka naukowego oraz możliwość wzięcia udziału wybranych stypendystów w spotkaniu z noblistami w niemieckim Lindau.

Od 2004 roku stypendia START są finansowane ze środków przekazanych Fundacji na podstawie ustawy prywatyzacyjnej z 2000 roku (na mocy tej ustawy 2% środków z prywatyzacji jednoosobowych spółek Skarbu Państwa było przekazywane w latach 2003-2004 na majątek Fundacji; po zmianie ustawy adresatem 2% środków uzyskiwanych w dalszych etapach prywatyzacji został nieistniejący już Komitet Badań Naukowych). Kolejnymi źródłami finansowania stypendiów są darowizny przekazywane przez prywatnych darczyńców oraz firmy, a także wpłaty 1% podatku dochodowego.

Zobacz także:

• pełna lista laureatów START 2019
• animacja o programie START
• film o historii programu START z udziałem stypendystów
• strona programu START
• logotyp programu START
• informacja prasowa.docx