Badania nad szczepionką na raka i nowymi lekami na choroby neurodegeneracyjne i nowotworowe to wyzwania, jakie podejmą dwa międzynarodowe centra naukowe, które powstaną w Polsce dzięki środkom w łącznej wysokości ponad 76 mln zł, przekazanym przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB).
Nowe centra będą zlokalizowane w Warszawie i w Gdańsku. Na ich czele staną światowej sławy naukowcy: w Warszawie tandem profesorski ? Agnieszka Chacińska oraz Magda Konarska z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego (CeNT UW), a w Gdańsku – Theodore Hupp z Uniwersytetu w Edynburgu i Robin Fahraeus z Narodowego Instytutu Zdrowia i Badań Medycznych w Paryżu (INSERM). Projekty obu duetów profesorskich zostały najlepiej ocenione przez uznanych ekspertów i recenzentów w drugim otwartym konkursie w programie Międzynarodowe Agendy Badawcze realizowanym przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej.
Bardzo nas cieszy, że dzięki programowi MAB powstaną w Polsce ośrodki kierowane przez naukowców o znanym i cenionym dorobku na arenie międzynarodowej. Postawili oni sobie bardzo ambitne i istotne cele. Mam nadzieję, że w perspektywie kilku lat, dzięki silnym partnerstwom z polskimi i zagranicznymi instytucjami naukowymi i firmami, uda się uzyskać świetne wyniki, które będą istotne dla społeczeństwa, gospodarki, a także zachęcą do pracy w Polsce zdolnych naukowców ? mówi prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
- ReMedy, czyli remedium na choroby neurodegeneracyjne i nowotwory
Nowy ośrodek badawczy na Uniwersytecie Warszawskim będzie nosił nazwę ReMedy i będzie skoncentrowany na prowadzeniu badań naukowych dotyczących mechanizmów regeneracyjnych. Ich celem będzie całościowe zrozumienie funkcji komórek, a zwłaszcza poznania mechanizmów reakcji komórek na zaburzenia spowodowane czynnikami chorobowymi ? np. chorobami genetycznymi, wywołanymi przez czynniki środowiskowe czy wynikającymi ze starzenia. Zdobyta wiedza pomoże w opracowywaniu nowych terapii i leków pozwalających zachowywać zdrowie i leczyć m.in. choroby neurodegeneracyjne, związane z wiekiem, a także nowotwory.
Chcemy prowadzić badania, które przyczynią się do stworzenia innowacyjnych strategii zapobiegania oraz zwalczania chorób neurodegeneracyjnych i nowotworów, gdyż mimo nieustających wysiłków podejmowanych na przestrzeni ostatnich dekad wciąż nie ma leków pozwalających je wyleczyć, a skuteczność tych, którymi dysponujemy jest niewystarczająca ? mówi prof. Agnieszka Chacińska. Mamy nadzieję, że nasz instytut, dzięki wspaniałym badaczom i naukowcom zarówno z Polski, jak i całego świata, będzie tętnił życiem i promował kreatywność, innowacyjność i współpracę z zachowaniem najwyższych standardów ? dodaje prof. Chacińska.
Projekt prof. Agnieszki Chacińskiej i prof. Magdy Konarskiej otrzymał finansowanie w wysokości ponad 35 mln zł na okres 5 lat. Badania będą realizowane z wykorzystaniem infrastruktury badawczej CeNT UW oraz we współpracy naukowej z Uniwersytetem Medycznym w Getyndze. Prace będą prowadzone przez siedem grup badawczych, w których zaangażowanych będzie kilkudziesięciu badaczy z Polski i z zagranicy.
- W poszukiwaniu szczepionki na raka
Kolejnym projektem, który zdobył finansowanie w ramach drugiego otwartego konkursu w programie Międzynarodowe Agendy Badawcze, jest projekt przygotowany przez dwóch naukowców z zagranicy: prof. Teodora Huppa i prof. Robina Fahraeusa. Otrzymali oni 41 mln zł na utworzenie w Gdańsku Międzynarodowego Centrum Badań nad Szczepionkami Przeciwnowotworowymi. Badania prowadzone w tym ośrodku będą się koncentrowały na opracowaniu strategii takiego rozbudzania układu odpornościowego, aby potrafił on lepiej radzić sobie z komórkami nowotworowymi. Pozyskaną wiedzę będzie można w przyszłości wykorzystać w klinicznych i przemysłowych pracach nad szczepionkami przeciwnowotworowymi i immunoterapeutykami, dzięki którym leczenie onkologiczne będzie skuteczniejsze.
Międzynarodowe Centrum Badań nad Szczepionkami Przeciwnowotworowymi będzie działało na Uniwersytecie Gdańskim we współpracy z Uniwersytetem w Edynburgu. Badania prowadzone w naszym ośrodku będą koncentrowały się na immunologii i immunoterapii nowotworów. Mamy nadzieję, że przyniesie on zarówno Gdańskowi, jak i Polsce duże korzyści dzięki wypracowaniu nowych technologii, które mogą ratować życie ? mówi prof. Hupp.
Twórcy ośrodka planują uruchomienie w nim siedmiu grup badawczych, w których pracować będzie docelowo kilkudziesięciu naukowców. Nasza strategia badań naukowych i mentoringu pomoże uaktywnić nowe pokolenie badaczy interdyscyplinarnych pracujących nad lepszymi terapiami nowotworów u ludzi ? dodaje prof. Hupp.
***
Program Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB) jest realizowany przez FNP od listopada 2015 r. ze środków pochodzących z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR). Program ma umożliwić powstanie w Polsce wyspecjalizowanych, wiodących w skali światowej ośrodków naukowych, stosujących najlepsze międzynarodowe praktyki w zakresie identyfikacji problemów badawczych, zarządzania badaniami, polityki personalnej i komercjalizacji wiedzy. Wnioskodawcami w programie MAB są wybitni uczeni z Polski lub z zagranicy, którzy chcą podjąć się kierowania projektem i zarządzania całą jednostką w pierwszym okresie jej istnienia. Warunkiem koniecznym do złożenia wniosku i zrealizowania projektu MAB jest współpraca z renomowanym w danej dziedzinie ośrodkiem badawczym z zagranicy. Każdy projekt może uzyskać wsparcie w wysokości niezbędnej do realizacji agendy badawczej, sugerowana wysokość finansowania na 5 lat to co najmniej 35 mln zł, z możliwością zwiększenia dofinansowania. Środki na projekt są przyznawane w drodze konkursu. Każdy wniosek podlega trzyczęściowej ocenie merytorycznej dokonywanej przez zagranicznych ekspertów zasiadających w dwóch panelach: naukowo-gospodarczym oraz interdyscyplinarnym, jak i recenzentów.
Głównym wyzwaniem projektów MAB obok przełomowej agendy badawczej jest pozyskanie do pracy w Polsce najwybitniejszych badaczy i stworzenie rozpoznawalnej na całym świecie jednostki naukowej.
Pierwszy konkurs w programie MAB został rozstrzygnięty w czerwcu 2016 r. Zwyciężył w nim projekt prof. Tomasza Dietla oraz prof. Tomasza Wojtowicza z Instytutu Fizyki PAN w Warszawie, na który FNP przeznaczyła prawie 40 mln zł. Środki te służą do uruchomienia w Polsce Międzynarodowego Centrum Sprzężenia Magnetyzmu i Nadprzewodnictwa z Materią Topologiczną (MagTop), w którym naukowcy z Polski i z zagranicy prowadzą interdyscyplinarne badania z zakresu materiałoznawstwa, nanotechnologii, fizyki półprzewodników oraz badań nad magnetyzmem i nadprzewodnictwem, przyczyniając się do opracowania nowych materiałów topologicznych.
Aktualnie trwa nabór do trzeciego otwartego konkursu w programie MAB z terminem składania wniosków na 30 czerwca br. FNP planuje ogłosić kolejne konkursy w połowie 2017 r. i w 2018 r.
Do końca 2020 r. Fundacja zamierza przeznaczyć znaczne środki na rozwój co najmniej 10 jednostek realizujących MAB, w których zatrudnienie znajdzie w sumie nawet 500 młodych, jak i doświadczonych badaczy z Polski i z zagranicy.
Kontakt prasowy:
Dominika Wojtysiak, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej: tel. 22 845 95 41, 698 931 944, wojtysiak@fnp.org.pl
Informacje dla mediów:
Opis ReMedy i biogramy założycielek_docx
Zdjęcia do nieodpłatnego wykorzystania:
Prof. Magda Konarska_fot, Archiwum prywatne
Prof. Theodore Hupp_fot. OneHD
Prof. Robin Fahraeus_fot. OneHD
