28 września, o godz. 18.00, w siedzibie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej odbyło się dwudzieste już spotkanie z cyklu WIELOGŁOS O MONOGRAFIACH FNP, tym razem pod hasłem „Wymiary pamięci kulturowej / reprezentacje historii”.
Pretekstem do spotkania była książka autorstwa dr Bartłomieja Krzysztana pt. „Pamięć, polityczność, władza. Reprezentacje pamięci zbiorowej w Gruzji, Armenii, Górskim Karabachu i Abchazji”, wydana w serii Monografie FNP na początku bieżącego roku.
Autor książki – politolog, adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, korzystając z transdyscyplinarnej perspektywy, w badaniach zajmuje się antropologią polityki, pamięcią kulturową i polityczną, postkolonializmem oraz tożsamością narodową i etniczną, przede wszystkim na Kaukazie Południowym.
Spotkanie w Fundacji prowadziła dr hab. Kamila Baraniecka-Olszewska – antropolożka, badaczka w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Jej zainteresowania badawcze dotyczą takich obszarów jak antropologia religii (tzw. performance studies) czy reprezentacja przeszłości we współczesnej kulturze. Studia dr hab. Baranieckiej-Olszewskiej nad rekonstrukcją nie ograniczają się wyłącznie do analizy samych wykonań kulturowych, lecz dotykają także zagadnień tożsamości, nacjonalizmu, ideologii oraz praktyki autentyczności.
Zaproszenie do dyskusji przyjęła także dr hab. Izabela Dorota Skórzyńska, historyczka, nauczycielka akademicka i badaczka na Wydziale Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Obszary zainteresowań badawczych pani Skórzyńskiej to dydaktyka historii dla humanistów, widowiska przeszłości i inscenizacje pamięci, historia i pamięć kobiet okresu komunizmu. Jest autorką publikacji na temat widowisk przeszłości w Polsce w latach 1989-2009 oraz pamięci kobiet okresu komunizmu w Polsce, Rumunii i byłej NRD, a także z zakresu dydaktyki performatywnej dla humanistów.
Trzecim gościem był dr Piotr Filipkowski, socjolog, specjalista od historii mówionej, badań biograficznych i antropologii filozoficznej oraz historycznej.
Aż dwóch dyskutantów to laureaci konkursu Monografie FNP. Pani Baraniecka-Olszewska wydała w 2013 roku w serii Monografie FNP książkę pt. „Ukrzyżowani. Współczesne misteria męki Pańskiej w Polsce”, natomiast dr Filipkowski to autor książki pt. „Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych”, wydanej w serii z 2010 roku.
Według Bartłomieja Krzysztana politykę pamięci tworzą dwie podstawowe składowe – polityka historyczna oraz pamięć kolektywna. Podczas dyskusji wybrzmiały te aspekty historii, które uruchamiane są przez emocje kolektywne i jednostkowe, przez pamięć przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Pamięć ta niejednokrotnie uwarunkowana jest politycznie i kulturowo – jest nieodłączną częścią przemian i ciągłości historii danej grupy etnicznej czy narodowej.
Zapraszamy serdecznie na kolejne spotkanie z cyklu Wielogłos o Monografiach FNP, które odbędzie się już 26 października. Hasło najbliższego Wielogłosu także będzie dotyczyć odtwarzania historii i kultury pamięci: „Głos zniewolonych. Czy dekolonizacja jest możliwa?”. Inspiracją do spotkania jest książka pani dr Agaty Błoch pt. „Wolni i zniewoleni. Głosy grup podporządkowanych w historii imperium portugalskiego” (seria Monografie FNP, 2022).
Fot. Karolina Siemion_Archiwum FNP