Fundacja na rzecz Nauki Polskiej rozstrzygnęła drugi już konkurs na najlepsze polsko-ukraińskie projekty badawcze. W ramach prowadzonego od marca 2022 programu DLA UKRAINY – inicjatywy wspierającej uczonych z Ukrainy współpracujących z uczonymi z Polski – organizacja wyłoniła kolejne trzy zwycięskie pary naukowców z Ukrainy i z Polski. Dzięki dofinansowaniu w wysokości 268 800 zł (dla każdego z projektów) laureatki i laureaci zrealizują badania dotyczące istotnych społecznie zagadnień i procesów związanych z wojną w Ukrainie.  

Nagrodzone projekty – zgodnie z założeniami programu FNP – będą stanowić cenny wkład w rozwój wiedzy o aktualnych wyzwaniach stojących przed Polską i Ukrainą i odpowiedzą na ważne z perspektywy obecnych realiów pytania. Finansowanie zostało przyznane na okres 12 miesięcy i obejmuje zarówno środki na pokrycie wynagrodzenia wnioskodawców, jak i kosztów związanych z prowadzeniem badań.

– Niebawem minie rok od rosyjskiej napaści na Ukrainę, a także od uruchomienia przez nas programu wspierającego naukowców z Ukrainy w kontynuacji badań naukowych. W pierwszym i drugim konkursie nagrodziliśmy najlepsze projekty z obszaru nauk humanistycznych i społecznych mające realne znaczenie dla zrozumienia ogarniętej wojną rzeczywistości. Jako organizacja wspierająca naukę od 31 lat jesteśmy pełni podziwu dla wytężonej pracy ukraińskich naukowców, którzy mimo wszelkich trudności z godnym szacunku zaangażowaniem rozwijają swoje projekty badawcze. W związku z ogromnym zainteresowaniem programem i tym, że wojna w Ukrainie nadal trwa, postanowiliśmy kontynuować program DLA UKRAINY –  powiedział prof. Maciej Żylicz, prezes FNP.

W drugim konkursie roczne granty na realizację projektów otrzymały i otrzymali:

• dr hab. Magdalena Szyszko (Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu) oraz dr Olena Motuzka (Narodowa Akademia Statystyki, Rachunkowości i Audytu, Kijów), tytuł projektu: „Policy communication, tools and effects during the war. The case of Ukraine and Poland„. Celem badaczek jest zidentyfikowanie i ocena zmiany polityki pieniężnej pod względem komunikacji, narzędzi i efektów krótkoterminowych podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Stosowane narzędzia jakościowe i ilościowe pozwolą – dla Ukrainy, jako zaatakowanego kraju, i Polski, jako kraju wspierającego – wyznaczyć uwarunkowania prowadzenia polityki w czasie wojny, przedstawić studium przypadku działań politycznych i komunikacji ze społeczeństwem, ocenić wojenną rolę banków centralnych z uwzględnieniem perspektywy historycznej i krótkookresowe skutki polityki w obu gospodarkach.

• dr hab. Michał Federowicz (Instytut Filozofii i Socjologii PAN) oraz dr Serhii Terepyshchyi (Narodowy Uniwersytet Pedagogiczny im. Dragomanowa, Kijów), tytuł projektu: „Democratic Values in Educational Practice. The extended presence of Ukrainian children and youth in Polish schools after February 24th, 2022„. Badacze udokumentują szkolną twórczość społeczną powstającą w niespotykanych dotąd okolicznościach, a także przedstawią jej interakcję z ograniczeniami instytucjonalnymi. Zorganizowane Szkolne Centrum Wsparcia pozwoli zbadać kreatywne rozwiązania stosowane w oświacie i w opiece nad ukraińskimi dziećmi, do których przyczynili się polscy nauczyciele oraz polscy i ukraińscy eksperci z zakresu edukacji. Polscy nauczyciele będą mieli możliwość konceptualizacji własnego doświadczenia. Otrzymają również narzędzia i zasoby do zwiększenia skali swoich działań. Celem projektu jest ponadto zrozumienie i zinterpretowanie złożoności procesów właściwych dla szkolnych ekosystemów oraz lokalnych społeczności miast, które przyjęły uchodźców.

• dr Ewa Wróblewska-Trochimiuk (Instytut Slawistyki PAN) oraz dr Yana Hladyr (Krzyworoski Uniwersytet Narodowy, Krzywy Róg, Ukraina), tytuł projektu: „Visual Narratives of Civil Society. The Modern Ukraine Project„. Celem badań jest stworzenie archiwum komunikacji wizualnej z wybranych relacji publikowanych przez ukraińskie instytucje publiczne oraz opracowanie katalogu wartości związanych ze zgromadzonymi obrazami – na podstawie materiałów zamieszczanych w ukraińskich mediach społecznościowych. Badaczki wychodzą z założenia, że system aksjologiczny projektowanego nowego społeczeństwa ukraińskiego koncentruje się na zbieżności kulturowej i ideowej z jego międzynarodową publicznością, podkreśla jego bliskość z kulturą polityczną Zachodu, a jednocześnie konstruuje nowoczesny obraz społeczeństwa ukraińskiego – w wyraźnej opozycji do zespołu cech przypisywanych mentalności tzw. homo sovieticus.

FNP od roku wspiera badaczy z Ukrainy

Program DLA UKRAINY został uruchomiony przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej jako forma wsparcia ukraińskich badaczy w obliczu wojny w ich ojczystym kraju. Stanowi również – co nie mniej istotne – szansę na rozwój badań o doniosłym znaczeniu społecznym – zarówno dla Ukrainy, Polski, jak i całego regionu.

Program adresowany jest do naukowców i naukowczyń ze stopniem doktora, niezależnie od narodowości, pracujących w dniu rozpoczęcia wojny w Ukrainie, tj. 24 lutego 2022 r., w instytucjach prowadzących badania naukowe w Ukrainie (w tym na tymczasowo okupowanych terytoriach), którzy wraz z partnerem naukowym zatrudnionym w Polsce, zaproponują projekt badawczy w zakresie nauk społecznych lub humanistycznych.

W ramach inicjatywy Fundacja na rzecz Nauki Polskiej przyznała dotychczas 6 grantów w dwóch turach naboru wniosków. Pierwszy konkurs na polsko-ukraińskie projekty naukowe trwał od kwietnia do lipca 2022 roku. Do drugiego, właśnie rozstrzygniętego, konkursu w programie DLA UKRAINY wpłynęło 101 wniosków, z których do oceny przekazano 91 wniosków. W wyniku dwuetapowej oceny merytorycznej międzynarodowe jury wyłoniło 3 pary laureatów i zakwalifikowało ich projekty naukowe do otrzymania finansowania przyznawanego przez FNP.

Geografia ukraińskich wnioskodawców okazuje się szeroka i obejmuje wszystkie regiony kraju, w tym tymczasowo okupowane przez Rosję. Polscy i ukraińscy wnioskodawcy reprezentują publiczne i prywatne uczelnie, instytucje oraz organizacje pozarządowe, które prowadzą badania na dużą skalę.

Nabór wniosków do trzeciego konkursu został już uruchomiony. Termin składania aplikacji to 4 kwietnia 2023 roku.

Wspieraj z nami naukowców z Ukrainy

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej na stronie https://pomocukrainie.fnp.org.pl/ prowadzi specjalną zbiórkę na rzecz naukowców z Ukrainy, do której każdy może się w dowolnej chwili przyłączyć. Środki pozyskane z darowizn zostaną przeznaczone wyłącznie na zaangażowanie osób z Ukrainy, które będą realizować projekty w programie DLA UKRAINY.

Program ten daje również instytucjom i firmom możliwość tworzenia partnerstw z Fundacją na rzecz Nauki Polskiej ukierunkowanych na poprawę sytuacji ukraińskich badaczy czy umożliwienie im realizacji projektów naukowych.

Badacze i badaczki z Ukrainy, by móc kontynuować pracę naukową, wciąż potrzebują naszego wsparcia – zachęcamy do przyłączenia się do naszej zbiórki.

• Wesprzyj naukowców z Ukrainy.
• Dowiedz się więcej o programie DLA UKRAINY.