Znamy laureatów i laureatki 32. konkursu w programie START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Prestiżowe stypendia otrzyma 100 wybitnych młodych naukowców.
Program START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej jest najstarszym w Polsce programem stypendialnym dla najlepszych młodych naukowców reprezentujących wszystkie dziedziny nauki. Jego celem jest wspieranie wybitnych młodych uczonych i zachęcanie ich do dalszego rozwoju naukowego. Laureaci i laureatki programu START w edycji 2024 otrzymają roczne stypendium w wysokości 30 tys. zł. Mogą je przeznaczyć na dowolny cel.
Pełna lista laureatów i laureatek konkursu START 2024
„Setka” nagrodzonych w tym roku badaczy i badaczek została wybrana z grona 641 kandydatów i kandydatek. 34 % wszystkich nagrodzonych posiada stopień doktora (w Polsce przeciętny wiek uzyskiwania doktoratu wynosi około 35 lat), w tym 17 kobiet i 17 mężczyzn. Łączna kwota przeznaczona przez FNP na stypendia w 32. konkursie w programie START to 3 056 000 zł.
Stypendyści i stypendystki programu START są wybierani w drodze wieloetapowego konkursu, w którym oceniana jest jakość ich dotychczasowego dorobku naukowego.
Wśród nagrodzonych w tym roku, najwięcej badaczy i badaczek reprezentuje nauki biologiczne, medyczne i nauki o Ziemi – 30 stypendiów. Na czele rankingu instytucji, z których pochodzi największa liczba laureatów i laureatek uplasował się ponownie Uniwersytet Warszawski (16 stypendystów), na drugim miejscu znalazła się Politechnika Wrocławska (13 stypendystów) a na trzecim Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (11 stypendystów).
Od 2009 r. Fundacja przyznaje również w programie START wyróżnienia kandydatom i kandydatkom, których osiągnięcia badawcze zostały ocenione przez recenzentów konkursu jako wybitne. Stypendia tych osób zostaną podwyższone do kwoty 38 tys. zł. W tym roku wyróżnienia otrzymali:
- mgr inż. Elżbieta Wątor z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ (Grupa badawcza Maxa Plancka) – nauki przyrodnicze i medyczne
- dr Justyna Kocik-Król z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie – nauki chemiczne i o materiałach:
- dr inż. Erwin Wojtczak z Politechniki Gdańskiej – nauki techniczne i ścisłe
- mgr Michał Nowakowski z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II – nauki humanistyczne i społeczne
W ramach programu START przyznawane jest również Stypendium im. Barbary Skargi. Może je otrzymać osoba, której badania wyróżniają się odważnym przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, otwierają nowe perspektywy badawcze i tworzą nowe wartości w nauce. Tegoroczną laureatką została dr Anna Dobrowolska z Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Od roku 2015 r. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej w programie START przyznaje wyróżnienie im. prof. Adama Sobiczewskiego. Może je otrzymać laureat prowadzący badania naukowe w dziedzinie matematyki, fizyki teoretycznej bądź astronomii. Ponadto głównym kryterium wyróżnienia jest wyjątkowo wysoka jakość dorobku naukowego kandydata. W tym roku otrzymał je mgr Piotr Ostropolski-Nalewaja z Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego.
W bieżącym konkursie po raz trzeci przyznane zostało stypendium z wyróżnieniem im. prof. Wacława Szybalskiego, które otrzymać może wybitny młody naukowiec prowadzący badania w dziedzinach nauki uprawianych przez Fundatora, czyli biotechnologii, genetyce lub biologii molekularnej. Stypendium otrzymał mgr Piotr Włodzimierz z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie.
Stypendia w konkursie 2024 zostaną sfinansowane zarówno z budżetu Fundacji, a także przez prywatnych darczyńców i z wpłat 1,5% podatku dochodowego.
Nabór wniosków do kolejnego konkursu rozpocznie się jesienią br.
Stypendia START są przyznawane przez FNP od 1993 r. Do 2024 r. włącznie FNP nagrodziła 3 500 osób i przyznała 4 136 stypendiów (w latach 2002-2015 istniała możliwość otrzymania stypendium START dwukrotnie) w łącznej wysokości ponad 96,5 mln zł.
Stypendia START stanowią wyróżnienie dla młodych naukowców, którzy, choć dopiero rozpoczynają karierę naukową, mogą się już wykazać znaczącymi osiągnięciami badawczymi. O stypendium ubiegać się mogą młodzi naukowcy do 30 r.ż. (lub starsi, jeżeli korzystają z regulaminowych możliwości przedłużenia). Dorobek kandydatów – udokumentowany patentami lub publikacjami w uznanych polskich i zagranicznych periodykach naukowych – jest oceniany przez uczonych będących autorytetami w swoich dziedzinach. Formalnie poprawne wnioski najpierw ocenia panel ekspercki, który najlepsze kandydatury kieruje do recenzji. Każdemu wnioskowi zakwalifikowanemu do tego etapu przygląda się kolejnych trzech recenzentów. Na podstawie opinii zebranych na poszczególnych etapach oceny merytorycznej wyboru laureatów dokonuje Zarząd Fundacji. Decyzja Zarządu zatwierdzana jest przez Radę Fundacji.
Program START oferuje również dodatkowe finansowanie (stypendium wyjazdowe) na wyjazd studyjny do zagranicznego ośrodka naukowego oraz możliwość wzięcia udziału wybranych stypendystów w spotkaniu z noblistami w niemieckim Lindau.
Od 2004 roku stypendia START są finansowane ze środków przekazanych Fundacji na podstawie ustawy prywatyzacyjnej z 2000 roku (na mocy tej ustawy 2% środków z prywatyzacji jednoosobowych spółek Skarbu Państwa było przekazywane w latach 2003-2004 na majątek Fundacji; po zmianie ustawy adresatem 2% środków uzyskiwanych w dalszych etapach prywatyzacji został nieistniejący już Komitet Badań Naukowych). Kolejnymi źródłami finansowania stypendiów są darowizny przekazywane przez prywatnych darczyńców oraz firmy, a także wpłaty 1,5% podatku dochodowego.
Zobacz także: