Laureatami Nagrody FNP w 2024 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Dr hab. Sebastian Glatt z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego  za ustalenie struktury i funkcji kompleksu Elongator wpływającego na poprawność biosyntezy białka.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. dr hab. inż. Janusz Lewiński z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej i Instytutu Chemii Fizycznej PAN za opracowanie mechanochemicznych metod syntezy perowskitów poprawiających ich właściwości fotowoltaiczne.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. dr hab. Krzysztof Sacha z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego za sformułowanie teorii kryształów czasowych.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. dr hab. Marcin Wodziński z Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego za nowatorskie studia nad chasydyzmem wyjaśniające rolę kultury, polityki i geografii w kształtowaniu tożsamości religijnych i relacji międzyetnicznych.

Laureatami Nagrody FNP w 2023 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Krzysztof Liberek z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego za wykazanie roli białek opiekuńczych w odzyskiwaniu białek z agregatów i zwijaniu ich do aktywnej formy.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Marcin Stępień z Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego  za zaprojektowanie i otrzymanie nowych związków aromatycznych o unikatowej strukturze i właściwościach.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Rafał Latała z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego za opracowanie narzędzi matematycznych, które umożliwiły udowodnienie hipotezy Talagranda dotyczącej procesów Bernoulliego.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Maria Lewicka z Wydziału Filozofii i Nauk Społecznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za sformułowanie i weryfikację psychologicznego modelu przywiązania do miejsca i pamięci miejsca.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2022 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Marcin Nowotny z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie za wyjaśnienie molekularnych mechanizmów rozpoznawania uszkodzeń DNA oraz ich naprawy.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Bartosz Grzybowski z Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie i Ulsan National Institute of Science and Technology w Ulsan w Republice Korei za opracowanie i empiryczną weryfikację algorytmicznej metodyki planowania syntezy chemicznej.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Nagrody nie przyznano

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Adam Łajtar z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego za interpretację źródeł epigraficznych, ukazującą religijne i kulturowe aspekty funkcjonowania średniowiecznych społeczności zamieszkujących Dolinę Nilu.

Laureatami Nagrody FNP w 2021 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Profesor Bożena Kamińska-Kaczmarek z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie za odkrycie mechanizmów,  które powodują, że glejaki złośliwe tak przeprogramowują komórki odpornościowe, aby wspierały rozwój tych nowotworów mózgu.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Profesor Jacek Jemielity z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego za opracowanie chemicznych modyfikacji mRNA jako narzędzi do zastosowań terapeutycznych i badań procesów komórkowych.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Profesor Grzegorz Pietrzyński z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika PAN w Warszawie za precyzyjne wyznaczenie odległości do Wielkiego Obłoku Magellana.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Profesor Cezary Cieśliński z Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego za rozwiązanie kluczowych problemów deflacjonistycznej teorii prawdy.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2020 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Profesor Jacek Radwan z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za wykazanie roli ewolucyjnego mechanizmu optymalizacji zmienności genetycznej w kształtowaniu odporności na patogeny i tolerowaniu własnych antygenów.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Profesor Ewa Górecka z Uniwersytetu Warszawskiego za otrzymanie materiałów ciekłokrystalicznych o strukturze chiralnej zbudowanych z niechiralnych molekuł.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Profesor Krzysztof M. Górski z Uniwersytetu Warszawskiego i NASA Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology (Caltech) za opracowanie i wdrożenie metodologii analizy map promieniowania reliktowego, kluczowych dla poznania wczesnych etapów ewolucji Wszechświata.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Profesor Romuald Schild z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie za wskazanie klimatycznych i środowiskowych uwarunkowań procesów społeczno-kulturowych w epoce kamienia na obszarach Afryki Północnej i Niżu Europejskiego.

Laureatami Nagrody FNP w 2019 r. zostali:

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Marcin Drąg z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej za opracowanie nowej platformy technologicznej umożliwiającej otrzymywanie związków biologicznie aktywnych, w szczególności inhibitorów enzymów proteolitycznych.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Andrzej Kossakowski z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za rozwinięcie teorii kwantowych układów otwartych.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Andrzej Wiśniewski z Wydziału Psychologii i Kognitywistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu za opracowanie koncepcji inferencyjnej logiki pytań.

• W obszarze nauk o życiu i o Ziemi Nagrody nie przyznano.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2018 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Andrzej Dziembowski z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie za wyjaśnienie funkcji kluczowych enzymów degradujących RNA, których zaburzenia prowadzą do stanów patologicznych.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Andrzej Gałęski z Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi za opracowanie nowego mechanizmu deformacji plastycznej polimerów.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Krzysztof Pachucki z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego za precyzyjne kwantowo-elektrodynamiczne obliczenia spektroskopowych parametrów lekkich atomów i cząsteczek.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Timothy Snyder z Yale University  za analizę mechanizmów polityczno-społecznych, które w XX wieku doprowadziły do konfliktów narodowościowych i ludobójstwa w Europie Środkowej.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2017 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Piotr Trzonkowski z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego za badania nad limfocytami T regulatorowymi i ich pionierskie zastosowanie w terapii komórkowej chorób człowieka.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Daniel Gryko z Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie za opracowanie oryginalnej metody syntezy i charakteryzację związków z grupy porfirynoidów.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Andrzej Trautman z Uniwersytetu Warszawskiego  za teoretyczne wykazanie realności fal grawitacyjnych.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Krzysztof Pomian z CNRS w Paryżu oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za  pionierskie badania dziejów kolekcjonerstwa oraz wpływu nauki i sztuki na rozwój kultury europejskiej.

Laureatami Nagrody FNP w 2016 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Jan Kozłowski z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie za sformułowanie i eksperymentalną weryfikację teorii wyjaśniającej różnorodność strategii życiowych organizmów jako efektu optymalnej alokacji zasobów.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Marek Samoć z Politechniki Wrocławskiej za badania materiałów nanostrukturalnych dla optyki nieliniowej.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Józef Spałek z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie za badania układów silnie skorelowanych, a w szczególności za sformułowanie modelu t-J.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Bogdan Wojciszke z SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego, Wydział Zamiejscowy w Sopocie za opracowanie modelu sprawczości i wspólnotowości jako podstawowych wymiarów poznania społecznego.

Laureatami Nagrody FNP w 2015 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Nagrody nie przyznano

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Stanisław Penczek z Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi za opracowanie teorii polimeryzacji z otwarciem pierścienia i jej wykorzystanie do syntezy polimerów biodegradowalnych

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Kazimierz Rzążewski z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN w Warszawie za odkrycie zjawiska magnetostrykcji w ultrazimnych gazach z oddziaływaniem dipolowym

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Jerzy Jedlicki z Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie za fundamentalne studia nad fenomenem inteligencji jako warstwy społecznej i jej rolą w procesach modernizacji w Europie Środkowo-Wschodniej

Przeczytaj także Wspomnienia laureatów Nagrody FNP 2015

 

Laureatami Nagrody FNP w 2014 r. zostali:

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Tomasz Goslar z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za kluczowy dla współczesnych badań klimatycznych wkład w ustalenie chronologii zmian stężenia izotopu węgla C14 w atmosferze podczas ostatniego zlodowacenia.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Karol Grela z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie za opracowanie nowych katalizatorów reakcji metatezy olefin i ich zastosowanie w praktyce przemysłowej

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Iwo Białynicki ? Birula z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN za fundamentalne prace dotyczące pola elektromagnetycznego, które doprowadziły do sformułowania zasady nieoznaczoności dla fotonu;

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Lech Szczucki z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN za wyjaśnienie związków kulturowych Europy Środkowej i Zachodniej w monumentalnej edycji korespondencji Andrzeja Dudycza, XVI-wiecznego myśliciela, reformatora religijnego i dyplomaty.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2013 r. zostali:

 

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

Prof. Andrzej K. Tarkowski z Instytutu Zoologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego za odkrycia wyjaśniające fundamentalne mechanizmy odpowiedzialne za wczesny rozwój zarodków ssaków; 

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

Prof. Sylwester Porowski z Instytutu Wysokich Ciśnień PAN za opracowanie wysokociśnieniowej metody otrzymywania monokryształu azotku galu; 

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

Prof. Marek Żukowski z Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego za badania wielofotonowych stanów splątanych, które doprowadziły do sformułowania przyczynowości informacyjnej jako zasady fizyki;

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

Prof. Jan Woleński em. profesor  Instytutu Filozofii Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego i Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie za wszechstronną analizę prac szkoły lwowsko-warszawskiej i wprowadzenie jej dokonań do międzynarodowego dyskursu współczesnej filozofii.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2012 r. zostali:

 

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

prof. Krzysztof Palczewski z Case Western Reserve University w Cleveland (USA)  za ustalenie struktury krystalicznej białka rodopsyny i wyjaśnienie molekularnego mechanizmu jego udziału w procesie widzenia.

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

prof. Mieczysław Mąkosza z Instytutu Chemii Organicznej PAN za opracowanie i wprowadzenie do kanonu chemii organicznej nowej reakcji ? Zastępczego Podstawienia Nukleofilowego.

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

prof. Maciej Wojtkowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za opracowanie i wprowadzenie do praktyki okulistycznej metody tomografii optycznej z detekcją fourierowską.

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. Ewa Wipszycka z Uniwersytetu Warszawskiego za wszechstronną rekonstrukcję funkcjonowania wspólnot klasztornych w późnoantycznym Egipcie.

 

Laureatami Nagrody FNP w 2011 r. zostali:

 

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Tomasz Giaro z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego za interdyscyplinarną analizę kategorii prawdy w doktrynach prawa od antyku do współczesności, otwierającą nowe perspektywy rozumienia prawa jako jednego z fundamentów cywilizacji europejskiej;

• w obszarze nauk o życiu i o Ziemi:

prof. dr hab. Jan Potempa z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie za scharakteryzowanie nowej rodziny proteinaz bakteryjnych oraz wykazanie ich roli w rozwoju chorób przyzębia;

• w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich:

prof. dr hab. Maciej Lewenstein z Institut de Ci?ncies Fot?niques (ICFO) w Castelldefels i Institució Catalana de Recerca i Estudis Avançats w Barcelonie za dokonania w obszarze optyki kwantowej i fizyki ultrazimnych gazów;

• w obszarze nauk chemicznych i o materiałach:

prof. dr hab. Elżbieta Frąckowiak z Wydziału Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej za badania nad nowymi materiałami i kompozytami węglowymi i ich wykorzystanie do elektrochemicznego magazynowania i konwersji energii

 

Laureatami Nagrody FNP 2010 zostali:

 

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Anna Wierzbicka z Australian National University w Canberze za stworzenie teorii naturalnego metajęzyka semantycznego oraz odkrycie zbioru znaczeń elementarnych wspólnych dla wszystkich języków

• w obszarze nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Tomasz Guzik z Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie za wykazanie istotnego znaczenia układu odporności  w  patogenezie nadciśnienia tętniczego

• w obszarze nauk ścisłych:

prof. dr hab. Tadeusz Marek Krygowski z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego za stworzenie metody ilościowego określania aromatyczności związków organicznych

• W obszarze nauk technicznych nagrody nie przyznano.

 

Laureatami Nagrody FNP 2009 zostali:

 

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Jerzy Strzelczyk z Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za rozprawę ?Pióro w wątłych dłoniach? pokazującą w nowatorski sposób wkład twórczości intelektualnej kobiet w rozwój cywilizacji europejskiej od starożytności do przełomu X/XI w.

• w obszarze nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Andrzej Koliński z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego za opracowanie i zastosowanie w praktyce unikatowych metod przewidywania struktury przestrzennej białek

• w obszarze nauk ścisłych:

prof. dr hab. Józef Barnaś z Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Instytutu Fizyki Molekularnej PAN w Poznaniu za tworzenie teoretycznych podstaw spintroniki, a w szczególności za wyjaśnienie zjawiska gigantycznego magnetooporu

• w obszarze nauk technicznych:

prof. dr hab. Bogdan Marciniec z Wydziału Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za odkrycie nowych reakcji i nowych katalizatorów procesów prowadzących do wytwarzania materiałów krzemoorganicznych o znaczeniu przemysłowym

 

Laureatami Nagrody FNP 2008 zostali:

 

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Stanisław Mossakowski z Instytutu Sztuki PAN w Warszawie za wszechstronną, interdyscyplinarną monografię dotyczącą Kaplicy Zygmuntowskiej – czołowego zabytku sztuki polskiego i włoskiego Renesansu

• w obszarze nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Jacek Oleksyn z Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku za wkład w odkrycie uniwersalnych bigeograficznych zależności między cechami roślin, istotnych dla zrozumienia procesów ekologicznych w skali globalnej

• w obszarze nauk ścisłych:

prof. dr hab. Ryszard Horodecki z Instytutu Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki Uniwersytetu Gdańskiego za wkład w stworzenie podstaw informatyki kwantowej

• w obszarze nauk technicznych:

prof. dr hab. inż. Andrzej Jajszczyk z Katedry Telekomunikacji Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie za badania w zakresie teorii węzłów szybkich sieci telekomunikacyjnych, stanowiących podstawę budowy Internetu nowej generacji

 

Laureatami Nagrody FNP 2007 zostali:

 

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Karol Modzelewski z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego za badania nad historią powstawania tożsamości europejskiej odkrywające znaczenie tradycji przedchrześcijańskiej i wielokulturowej dla współczesnego pojęcia Europy przedstawione w dziele „Barbarzyńska Europa”;

• w obszarze nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Włodzimierz J. Krzyżosiak z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu za odkrycie mechanizmu selektywnego wyciszania informacji genetycznej mogącej prowadzić do chorób neurodegeneracyjnych;

• w obszarze nauk ścisłych:

doc. dr hab. Andrzej L. Sobolewski z Instytutu Fizyki PAN w Warszawie
za wyjaśnieine fotostabilności materii biologicznej przez odkrycie nowego mechanizmu dezaktywacji bezpromienistej elektronowo wzbudzonych stanów DNA i białek;

• w obszarze nauk technicznych:

prof. dr hab. inż. Andrzej Nowicki z Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN w Warszawie za opracowanie podstaw teoretycznych i wdrożenie do produkcji ultrasonografów z obrazowaniem kolorowym przepływu krwi.

 

Laureatami Nagrody FNP 2006 zostali:

 

• w obszarze nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Piotr Sztompka z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego za oryginalne opracowanie idei współczesnej socjologii pozwalające rozumieć wyznaczniki oraz dynamikę skomplikowanych zmian społeczeństw nowoczesnych przedstawione m.in. w książkach „Socjologia. Analiza społeczeństwa” oraz „Socjologia zmian społecznych”;

• w obszarze nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Mariusz Z. Ratajczak z Zakładu Fizjologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie oraz z Uniwersytetu w Louisville za odkrycie w szpiku kostnym oraz krwi pępowinowej komórek funkcjonalnie przypominających macierzyste komórki zarodkowe;

• w obszarze nauk ścisłych:

prof. dr hab. Tomasz Dietl z Instytutu Fizyki PAN oraz Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego za opracowanie potwierdzonej w ostatnich latach teorii rozcieńczonych półprzewodników ferromagnetycznych oraz zademonstrowanie nowych metod starowania namagnesowaniem;

• w obszarze nauk technicznych:

prof. dr hab. inż. Leon Gradoń z Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej za opracowanie teorii procesów powstawania transportu aerozoli i mikrocząstek w gazach i cieczach oraz jej wykorzystanie w urządzeniach technicznych i medycznych.

 

Laureatami Nagrody FNP 2005 zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Karol Myśliwiec z Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN w Warszawie za odkrycie grobowca wezyra Merefnebefa w nekropoli w Sakkarze (Egipt) udokumentowane w monografii „The Tomb of Merefnebef” (2004);

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr Zofia Kielan-Jaworowska, em. profesor w Instytucie Paleobiologii PAN w Warszawie za twórczą syntezę badań nad mezozoiczną ewolucja ssaków przedstawioną w fundamentalnym dziele „Mammals from the Age of Dinosaurs” (2004);

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. dr hab. inż. Roman Słowiński z Instytutu Informatyki Politechniki Poznańskiej za opracowanie metodyki komputerowego wspomagania decyzji podejmowanych na podstawie niepełnych danych.

• W dziedzinie nauk ścisłych nagrody nie przyznano
  

 

Laureatami Nagrody FNP 2004 zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Jadwiga Staniszkis z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego za badania będące próbą teorii i interpretacji procesów transformacji współczesnej Polski i świata, przedstawione w książkach „Postkomunizm” (2001) oraz „Władza globalizacji” (2003);

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. n. med. Janusz Limon z Katedry Biologii i Genetyki Akademii Medycznej w Gdańsku za wybitny wkład w rozwój cytogenetycznych metod diagnozowania nowotworów złośliwych;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Wojciech J. Stec z Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk w Łodzi za otrzymanie nowych biologicznie czynnych związków o dużym potencjale terapeutycznym za pomocą oryginalnej, opracowanej przez siebie metody syntezy tiofosforanowych analogów DNA;

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. dr hab. inż. Krzysztof Matyjaszewski z Wydziału Chemii Carnegie Mellon University (USA) oraz z Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk w Łodzi za odkrycie nowych metod kontrolowanej polimeryzacji rodnikowej i zastosowanie tych metod w przemyśle.

 

Laureatami Nagrody FNP 2003 zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Jerzy Szacki (em. prof. Uniwersytetu Warszawskiego) za fundamentalne dzieło Historia myśli socjologicznej, stanowiące całościowy i oryginalny wykład dziejów pojmowania zjawisk życia społecznego;

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Roman Kaliszan (Wydział Farmaceutyczny Akademii Medycznej w Gdańsku) za zastosowanie metod modelowania matematycznego oraz chromatografii do określania związku między strukturą chemiczną leków i ich właściwościami farmakologicznymi;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

dr Marek Pfützner (Instytut Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego) za doświadczalne potwierdzenie istnienia nowego rodzaju promieniotwórczości – rozpadu dwuprotonowego;

• w dziedzinie nauk technicznych: nie przyznano.

 

Laureatami Nagrody FNP 2002 zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. dr hab. Lech Leciejewicz (Instytut Archeologii i Etnologii PAN oraz Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) za dzieło „Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej” ukazujące nowatorski i oryginalny obraz cywilizacji europejskiej w jej wczesnośredniowiecznej fazie;

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. dr hab. Mariusz Jaskólski (Wydział Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) za wyjaśnienie sposobu powstawania agregatów amyloidalnego białka ludzkiego – cystatyny C, przyczyniające się do zrozumienia mechanizmu niektórych schorzeń mózgu człowieka;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Andrzej Udalski (Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego) za rewizję skali odległości we Wszechświecie i odkrycie wielu ciemnych obiektów towarzyszących gwiazdom;

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. dr hab. inż. Adam Proń (Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej i Komisariat Energii Atomowej (CEA) w Grenoble ) za wkład w badania nad polimerami przewodzącymi prąd elektryczny oraz otrzymywaniem przetwarzalnych polimerów przewodzących.

 

Laureatami Nagrody FNP 2001 zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. Stefan Swieżawski (em. prof. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego) za dzieło „Dzieje europejskiej filozofii klasycznej”, stanowiące doniosły wkład w badania nad przemianami europejskiej myśli filozoficznej antyku i średniowiecza;

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. Zbigniew Maciej Gliwicz (Instytut Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego) za wykazanie roli drapieżnictwa w kształtowaniu historii życia i zachowań zwierząt;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. Ludomir Newelski (Instytut Matematyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) za prace w dziedzinie logiki matematycznej stanowiące przełom w teorii modeli oraz w algebrze;

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. Michał Kleiber z Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN za opracowanie nowych metod analizy i optymalizacji w nieliniowej termomechanice ciał odkształcalnych.

 

Laureatami Nagrody FNP 2000 zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. Jan Strelau (Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego) za stworzenie oryginalnej psychologicznej regulacyjnej teorii temperamentu, a szczególnie za dzieło Temperament. A Psychological Perspective (1998);

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. Leszek Kaczmarek (Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN) za prace poświęcone wpływowi różnych bodźców na ekspresję genów w wybranych strukturach mózgu ssaków;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. Bogumił Jeziorski (Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego) za stworzenie nowego formalizmu dokładnych kwantowych obliczeń oddziaływań międzyatomowych i międzymolekularnych;

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. Jan Węglarz (Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej) za rozwijanie metod projektowania informatycznych systemów zarządzania i sterowania produkcją, wykorzystujących szeregowanie dyskretno-ciągłe.

 

Laureatami Nagrody FNP w 1999 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. Mieczysław Tomaszewski (Akademia Muzyczna w Krakowie) za dzieło Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans, stanowiące nową, oryginalną syntezę wiedzy o wielkim kompozytorze;

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. Maciej Żylicz (Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Akademii Medycznej w Gdańsku) za badania nad białkami regulatorowymi w systemie obrony komórki przed skutkami zmian środowiska zewnętrznego;

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. Zdzisław Kowalczuk (Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej) za badania w zakresie automatyki, dotyczące projektowania adaptacyjnych układów sterowania procesami czasu ciągłego.

• w dziedzinie nauk ścisłych nagrody nie przyznano.

 

Laureatami Nagrody FNP w 1998 roku zostali:

w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych:

prof. Janusz Sondel (Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego) za „Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków” – dzieło pomnażające wiedzę o łacińskich źródłach kultury duchowej Polaków.

• w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych:

prof. Andrzej Szczeklik (II Katedra Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego) za wykrycie mechanizmu przeciwzakrzepowego działania aspiryny oraz badania nad patogenezą i metodami leczenia astmy oskrzelowej indukowanej aspiryną.

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. Lechosław Latos-Grażyński (Wydział Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego) za badania nad porfirynami i metaloporfirynami o szczególnej strukturze molekularnej i elektronowej.

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. Leszek Stoch (Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie) za wyjaśnienie zjawiska wielostadialnej krystalizacji materiałów szklistych i opracowanie na tej podstawie niekonwencjonalnych szkieł do zastosowań proekologicznych.

 

Laureatami Nagrody FNP w 1997 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych:

prof. dr hab. Andrzej Paczkowski (Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa) za książkę Pół wieku dziejów Polski 1939-1989.

• w dziedzinie nauk medycznych i biologicznych:

prof. dr hab. Ryszard Gryglewski (Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Kraków) za cykl badań nad regulacją tromborezystencji.

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Tomasz Łuczak (Uniwersytet im. A.Mickiewicza – Wydz. Matematyki i Informatyki, Poznań) za prace nad teorią losowych struktur dyskretnych.

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. dr hab. Antoni Rogalski (Wojskowa Akademia Techniczna – Instytut Fizyki Technicznej, Warszawa) za prace nad detektorami promieniowania podczerwonego z wykorzystaniem potrójnych związków półprzewodnikowych.

 

Laureatami Nagrody FNP w 1996 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych:

prof. dr hab. Jerzy Gadomski (Uniwersytet Jagielloński – Instytut Historii Sztuki) za fundamentalne trzytomowe dzieło Gotyckie malarstwo tablicowe Malopolski.

• w dziedzinie nauk medycznych i biologicznych:

prof. dr hab. Aleksander Koj (Uniwersytet Jagielloński – Instytut Biologii Molekularnej) za prace dotyczące regulacji syntezy białek ostrej fazy.

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Bohdan Paczyński (Uniwersytet w Princeton – USA) za odkrycie nowej metody wykrywania obiektów kosmicznych i wyznaczania ich masy poprzez mikrosoczewkowanie grawitacyjne.

• w dziedzinie nauk technicznych nagrody nie przyznano. 

 

Laureatami Nagrody FNP w 1995 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych:

prof. dr hab. Teresa Michałowska (Instytut Badań Literackich PAN) za fundamentalne dzieło historyczno-literackie Średniowiecze PWN 1995 r. ukazujące nowy obraz piśmiennictwa polskojęzycznego i łacińskiego w kulturze polskiej pierwszej połowy naszego tysiąclecia.

• w dziedzinie nauk medycznych i biologicznych:

prof. dr hab. med. Stanisław Konturek (Instytut Fizjologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego) za cykl prac nad rolą lokalnego przepływu krwi w śluzówce żołądka i dwunastnicy w funkcji cytoprotekcyjnej śluzówki tzn. w fizjologicznym mechanizmie ochrony przed owrzodzeniem żołądka i dwunastnicy.

• w dziedzinie nauk ścislych:

prof. dr hab. Adam Sobiczewski (Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Soltana) za prace, w których zostało przewidziane istnienie nieoczekiwanie bardzo stabilnych jąder atomowych najcięższych pierwiastków, potwierdzone doświadczalnie w połowie 1993 r.

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. dr hab. Maksymilian Pluta (Instytut Optyki Stosowanej) za 3 tomowe dzieło pt.: Advanced Light Microscopy (Zaawansowana mikroskopia swietlna), zawierające pionierskie koncepcje z zakresu mikroskopii fazowo-kontrastowej, interferencyjnej, polaryzacyjnej mikrointerferometrii, wykorzystywane w konstrukcji przyrządów optycznych.

 

Laureatami Nagrody FNP w 1994 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych:

mgr Roman Aftanazy (Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum) za jedenastotomowe dzieło pod łącznym tytułem Materialy do dziejów rezydencji;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Zbigniew Ryszard Grabowski (Instytut Chemii Fizycznej PAN) za opracowanie nowych metod generowania cząsteczek w stanach charakteryzujących się silnym przemieszczeniem ładunku elektronowego w cząsteczce;

• w dziedzinie nauk medycznych i przyrodniczych:

prof. dr hab. med. Krzysztof Selmaj (Akademia Medyczna w Łodzi) za badania dotyczące nowych mechanizmów immunologicznych w autoimmunologicznych chorobach układu nerwowego, ze szczególnym uwzględnieniem stwardnienia rozsianego

• w dziedzinie nauk technicznych nagrody nie przyznano.
  

 

Laureatami Nagrody FNP w 1993 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk medycznych i przyrodniczych:

prof. dr hab. Wiesław Wiktor Jędrzejczak (Centralny Szpital Kliniczny WAM w Warszawie) za cykl prac na temat molekularnych i komórkowych mechanizmów powstawania komórek krwi

• w dziedzinie nauk technicznych:

prof. dr hab. Kazimierz Sobczyk ( Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN) za prace z zakresu dynamiki stochastycznej układów i materiałów konstrukcyjnych;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Stanisław Lech Woronowicz (Uniwersytet Warszawski – Katedra Metod Matematycznych Fizyki) za prace dotyczące grup kwantowych i ich związków z C* algebrami;

• w dziedzinie nauk humanistycznych nagrody nie przyznano.
  

 

Laureatami Nagrody FNP w 1992 roku zostali:

 

• w dziedzinie nauk humanistycznych:

prof. dr Marian Biskup (Pracownia Zakładu Historii Pomorza PAN) za pracę zatytułowaną Wojna Pruska, czyli walka Polski z zakonem krzyżackim z lat 1519-1521;

• w dziedzinie nauk medycznych i przyrodniczych:

prof. dr hab. Ewa Kamler (Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne) za pracę zatytułowaną Early Life History of Fish – wydana w Londynie przez Chapman and Hall;

• w dziedzinie nauk ścisłych:

prof. dr hab. Aleksander Wolszczan (Pensylwania State University, Departament of Astronomy and Astrophysics) za odkrycie pierwszego pozasłonecznego układu planetarnego.

• w dziedzinie nauk technicznych: nagrody nie przyznano.

 

(Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum) za jedenastotomowe dzieło pod łącznym tytułem

Cofnij