
Siedmioro młodych badaczy, którzy właśnie wygrali drugi konkurs w programie FIRST TEAM Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, zdobyło łącznie prawie 14 mln zł na prowadzenie najwyższej jakości badań m.in. w zakresie biologii i zapobiegania nowotworów, a także opracowywania nowych materiałów i technologii kwantowych dla fotoniki.
Celem programu FIRST TEAM jest wspieranie młodych doktorów (do pięciu lat po doktoracie) w tworzeniu pierwszych zespołów badawczych. Program ma zachęcić młodych badaczy do pozostania w nauce i pomóc im w zdobyciu samodzielności naukowej. Na prace badawczo-rozwojowe można otrzymać ok. 2 mln zł na trzy lata. Granty są finansowane ze środków pochodzących z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.
W drugim konkursie realizowanym w ramach programu panowała bardzo silna konkurencja. Z osiemdziesięciu siedmiu zgłoszonych wniosków recenzenci i eksperci (w większości zagraniczni) zarekomendowali do finansowania siedem projektów na łączną kwotę prawie 14 mln zł. Środki pozyskane od FNP pozwolą na stworzenie zespołów badawczych i sfinansowanie co najmniej 20 miejsc pracy dla naukowców zatrudnionych w projektach oraz 19 stypendiów dla studentów i doktorantów zaangażowanych w realizację prac badawczych. Do współpracy przy prowadzeniu badań zostanie zaproszonych łącznie aż szesnastu partnerów zagranicznych.
Aktualnie trwa nabór wniosków do trzeciego konkursu w programie FIRST TEAM ? zgłoszenia są przyjmowane do 15 marca 2017.
Opisy wybranych projektów
Fotonika ? moc światła
Dr Wiktor Lewandowski, niespełna 33-letni chemik z Uniwersytetu Warszawskiego, otrzymał finansowanie na realizację projektu REINFORCE, którego celem jest przygotowanie innowacyjnych materiałów dla technologii fotonicznych (optoelektronicznych). Badania będą prowadzone przez interdyscyplinarny, dziesięcioosobowy zespół badawczy. Udział w pracach wezmą również światowej klasy polscy i zagraniczni eksperci (m.in. z Hiszpanii i Niemiec). Przewiduje się, że rozwój fotoniki w XXI w. będzie tak samo ważny, jak rozwój elektroniki w wieku XX. Fotonika może zrewolucjonizować wiele dziedzin naszego życia. Aby tak się stało, niezbędne jest jednak uzyskanie nowych generacji materiałów fotonicznych, pozwalających na precyzyjne i ?inteligentne” sterowanie światłem. Nasz zespół będzie podejmował naukowe i inżynieryjne wyzwania z pogranicza chemii, fizyki i biologii, aby doprowadzić do przygotowania takich materiałów ? mówi dr Lewandowski.
Druga rewolucja kwantowa
Nad stworzeniem nowej uniwersalnej platformy do realizacji technologii kwantowych będzie z kolei pracował czteroosobowy zespół, który dzięki grantowi z programu FIRST TEAM założy dr hab. Magdalena Stobińska (ur. 1979) z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W badania będzie zaangażowanych ponadto aż trzech partnerów gospodarczych i czterech partnerów naukowych (w tym trzech z zagranicy). Chcemy, aby nasz młody zespół wniósł wkład do międzynarodowych prac nad nową kwantową platformą czasowo-częstotliwościową, które zaowocują nowymi odkryciami i poszukiwaniami ciekawych zastosowań fotonicznych technologii kwantowych. Platforma ta może stać się istotnym składnikiem tzw. ?drugiej rewolucji kwantowej”, czyli upowszechnienia technologii kwantowych w życiu codziennym ? mówi dr hab. Magdalena Stobińska. Platforma będzie użyta do badania interakcji kwantowego światła z grafenem oraz próby zastosowania go w kwantowej plazmonice. Badania te mogą otworzyć drogę do rozwoju grafenowej optoelektroniki oraz budowy ultraczułych sensorów chemicznych i biologicznych. W ramach projektu badacze z UW chcą też zbudować prototyp prostego, niezawodnego kwantowego generatora liczb losowych, który może przyczynić się do poprawy m.in. naszego bezpieczeństwa, ponieważ liczby losowe są niezbędne np. w protokołach bezpieczeństwa informacji, do tworzenia haseł jednorazowych, autoryzacji transakcji. Szczególną rolę pełnią także w kryptografii, służąc do zabezpieczania transmisji danych w internecie i w telekomunikacji.
Siła mikro-kropel
Kolejny laureat programu FIRST TEAM ? dr Jan Guzowski (ur. 1982) ? ostatnie dwa lata spędził na stażu podoktorskim na Princeton University w USA. Teraz wraca do Polski, aby realizować badania finansowane w ramach programu FIRST TEAM. Kierowany przez niego pięcioosobowy zespół będzie pracował w Instytucie Chemii Fizycznej PAN w Warszawie. Badacze będą opracowywać nowe, wysokoprzepustowe techniki tworzenia trójwymiarowych struktur z połączonych mikro-kropel przy użyciu urządzeń mikro-przepływowych generujących krople z wysoką precyzją i powtarzalnością. W naszych pracach zastosujemy nowatorskie podejście do wytwarzania tzw. mikro-tkanek, czyli zlepków komórek o zadanej strukturze do zastosowań np. w przesiewowych badaniach nad lekami. Wytworzymy krople wody zawierające żywe komórki, a następnie, przy użyciu przepływów, stworzymy warunki do ich samoorganizacji w przewidywalne, trójwymiarowe struktury naśladujące ułożenie komórek w prawdziwych tkankach ? mówi dr Guzowski. Wyniki projektu będą mieć szerokie zastosowania w biotechnologii i medycynie, zwłaszcza w tzw. spersonalizowanej medycynie, a więc w indywidualnym doborze leków dla potrzeb danego pacjenta. Podejście to ma szczególne znaczenie w leczeniu nowotworów składających się z różnego rodzaju komórek, o profilu charakterystycznym dla danego pacjenta.
Projekty realizowane przez dra Wiktor Lewandowskiego, dr hab. Magdalenę Stobińską oraz dra Jana Guzowskiego otrzymały finansowanie na okres trzech lat w wysokości ok. 2 mln zł każdy.
***
Pełna lista laureatów drugiego konkursu FIRST TEAM
- Dr hab. n med. Wojciech Fendler, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Wydział Lekarski
- Dr n. med. Danuta Gutowska-Owsiak, Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
- Dr Jan Guzowski, Instytut Chemii Fizycznej PAN w Warszawie
- Dr Wiktor Lewandowski, Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii
- Dr Mikołaj Lewandowski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum NanoBioMedyczne
- Dr inż. Łukasz Marciniak, Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN we Wrocławiu
- Dr hab. Magdalena Stobińska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki
***
Program FIRST TEAM Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oferuje granty w wysokości ok. 2 mln zł na założenie pierwszego zespołu badawczego.
O środki mogą ubiegać się młodzi doktorzy do pięciu lat po doktoracie, niezależnie od narodowości. W ramach programu można realizować przełomowe prace B+R o dużym znaczeniu dla gospodarki i społeczeństwa, zgodne z listą Krajowych Inteligentnych Specjalizacji. Projekty mogą być prowadzone w jednostkach naukowych, przedsiębiorstwach albo konsorcjach naukowo-przemysłowych w Polsce.
Laureaci są wybierani na podstawie trzyetapowej oceny merytorycznej, w której uczestniczą recenzenci zagraniczni i eksperci. Grant można otrzymać na trzy lata z możliwością przedłużenia o kolejny rok.
Materiały dla mediów
Serwis zdjęciowy do nieodpłatnego wykorzystania
Zdjęcie_dr Wiktor Lewandowski_jpg
Infografika
Wyniki konkursu w liczbach_jpg
Wyniki konkursu w liczbach_mp4
Kontakt prasowy: Dominika Wojtysiak-Łańska, tel.: 22 845 95 41; 698 931 944, e-mail: wojtysiak@fnp.org.pl.