17 lutego br. w Instytucie Sztuki PAN odbyło się spotkanie autorskie połączone z promocją jednej z najnowszych pozycji wydanych w serii Monografie FNP – książki Muzyka wobec rewolucji druku. Przemiany w kulturze muzycznej XVI wieku dr. Pawła Gancarczyka.
W spotkaniu zorganizowanym przez Instytut Sztuki PAN, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i FNP uczestniczyło ok. 80 osób. Przedmiotem dyskusji, prowadzonej przez prof. Elżbietę Witkowską-Zarembę, dr Elżbietę Zwolińską i prof. Sławomirę Żerańską-Kominek, były m.in. rola i znaczenie różnych metod historycznych, źródłowych i tekstologicznych w badaniu kultury dawnych czasów. Warsztat kodykologiczny oraz obcowanie z bogatym materiałem rękopiśmiennym, umożliwiły autorowi książki prześledzenie paralelnego funkcjonowania tradycji piśmiennej z ustną i przemian świadomościowych związanych z wypieraniem tej pierwszej przez drugą.
Pytanie, na ile rewolucja druku zainicjowała zmiany w postrzeganiu świata przez ówczesne elity kulturalne, pozwala zdać sobie sprawę, jak wiele zjawisk obecnych w kulturze współczesnej narodziło się w XVI wieku, właśnie dzięki pojawieniu się nowego medium. Pytanie to staje się szczególnie aktualne dziś, w perspektywie dokonującej się na naszych oczach rewolucji cyfryzacji i Internetu.
Rozpowszechnienie druku przypieczętowało przełom pomiędzy oralnością a piśmiennością, a także spowodowało swoiste zamknięcie utworu w czasie, pokazanie go jako skończonego obrazu. Powszechny zwyczaj uzupełniania rękopisów i dopisywania na ich marginesie wskazówek interpretacyjnych czy też wykonawczych został więc ?ujarzmiony? przez nowe środki techniczne.
Kolejny wątek dyskusji wiązał się z badaniami interdyscyplinarnymi, cieszącymi się obecnie coraz większym zainteresowaniem uczonych. Uczestnicy spotkania rozważali, w jakim stopniu wyjście poza własną dyscyplinę w kierunku otwartej humanistyki może sprzyjać ? mimo specyfiki i hermetyczności języka muzycznego ? interpretacji specjalistycznych przekazów w kategoriach pozamuzycznych oraz zrozumieniu funkcjonowania tego źródła w kulturze danego okresu historycznego.