Prof. Sebastian Faust z Politechniki w Darmstadt oraz prof. Stefan Dziembowski z Uniwersytetu Warszawskiego otrzymali Polsko-Niemiecką Nagrodę Naukową COPERNICUS 2020. Nagrodę po raz ósmy przyznały Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) i niemiecka organizacja naukowa DFG.
Jury powołane wspólnie przez DFG i FNP wybrało dwóch badaczy ze względu na ich wybitną i wyróżniającą się współpracę w dziedzinie kryptografii i bezpieczeństwa IT. Wspólne badania nad podstawami i zastosowaniami tych obszarów wiedzy znacząco wpłynęły na systemy używane w świecie rzeczywistym. Laureaci zostali wybrani w drodze konkursu spośród 29 nominowanych par kandydatów. Wysokość nagrody wynosi 200 000 euro (po 100 000 euro dla każdego z dwóch laureatów).
Dziembowski i Faust współpracują ze sobą odkąd dekadę temu spotkali się na konferencji naukowej. Ich badania, w których często angażują młodych badaczy, koncentrują się na zastosowaniu technik matematycznych w informatyce. Ich współpraca doprowadziła do powstania kilku ważnych wspólnych publikacji, które spotkały się z dużym zainteresowaniem społeczności akademickiej i miały znaczący wpływ na systemy używane w praktyce. W szczególności ich praca nad równoważnością tak zwanego „modelu wycieku z szumami” i „modelu z losowym próbkowaniem” zdobyła nagrodę „Best Paper Award” na prestiżowej konferencji EUROCRYPT 2014 i znacząco przyczyniła się do ogólnego poznania metod obrony przed tzw. atakami typu „side-channel”. Ataki te są uważane za jedne z największych zagrożeń dla praktycznych systemów bezpieczeństwa.
Kolejny ważny obszar ich współpracy naukowej dotyczy technologii blockchain i kryptowalut. W szczególności zaproponowali oni pojęcie tzw. „dowodów przestrzeni” (ang. „proofs of space”), które oferują bardziej „ekologiczną” alternatywę dla wydobywania kryptowalut niż ta wykorzystywana w Bitcoinie. Technologia ta jest obecnie wdrażana w komercyjnych projektach blockchainowych. Ostatnio Dziembowski i Faust stworzyli system „Perun”, który umożliwia wykonywanie aplikacji blockchainowych w czasie rzeczywistym. Oprócz opublikowania kilku znaczących prac na ten temat, pracują oni obecnie nad wdrożeniem tej technologii w postaci projektu typu open source zintegrowanego z istniejącymi platformami blockchainowymi.
Obydwaj kryptografowie są ósmą parą zwycięzców, którzy otrzymają Nagrodę Copernicus. Od 2006 roku jest ona przyznawana przez DFG i FNP co dwa lata wybitnym naukowcom z Polski i Niemiec (po jednym z każdego kraju). Wyróżnienie nosi imię astronoma Mikołaja Kopernika (1473-1543) i ma na celu podkreślenie bliskiej współpracy badawczej między dwoma krajami. Nagroda pieniężna jest przekazywana w równych częściach przez obie organizacje. Środki te powinny zostać wykorzystane przez naukowców na rzecz dalszego rozwoju współpracy polsko-niemieckiej. Uroczystość wręczenia nagrody przez prezes DFG prof. Katję Becker i prezesa FNP prof. Macieja Żylicza ma odbyć się jeszcze w tym roku.
Więcej informacji: