Prof. Daniel T. Gryko wraz z badaczami z Instytutu Chemii Organicznej PAN i fizykami z Wielkiej Brytanii i Włoch opracował nowe diody OLED, które mogą przyczynić się do rozwoju technologii komunikacji bezprzewodowej wykorzystującej światło widzialne do przesyłania danych. Wyniki badań opisuje czasopismo Light Science and Applications, należące do rodziny Nature. Jest to dopiero druga publikacja z polską afiliacją, która ukazała się na łamach tego pisma od jego założenia w 2012 r.  

Komunikacja światła widzialnego (VLC, visible light communication) to bezprzewodowa metoda wykorzystująca światło emitowane przez diody LED do transmisji danych. Światło emitowane przez standardowe oprawy LED jest modulowane w celu przesyłania danych z tak dużą prędkością, że ludzkie oko nie jest w stanie dostrzec zmian światła. Technologia VLC może być stosowana jako samodzielne rozwiązanie lub jako uzupełnienie komunikacji radiowej (RF) lub sieci komórkowej. VLC ma przewagę nad Wi-Fi, ponieważ transmisja nie powoduje zakłóceń elektromagnetycznych.

Zastosowania technologii VLC są szerokie. Szczególne nadzieje pokłada się w niej, jeżeli chodzi rynek tzw. Internetu Rzeczy, czyli koncepcji polegającej na wyposażeniu urządzeń (takich jak np. telefony, czujniki ruchu, kamery, czy urządzenia AGD) w możliwość połączenia się z internatem lub innymi urządzenia za pomocą sieci bezprzewodowych. Dotychczas jednak problemem w wykorzystaniu technologii VLC do komunikacji pomiędzy przedmiotami była niska głębokość penetracji światła widzialnego na nieprzezroczystych powierzchniach. Jednym z rozwiązań jest rozszerzenie operacji na bliską podczerwień (NIR, 700–1000 nm), umożliwiając w ten sposób zastosowanie VLC w bio-aplikacjach fotonicznych, biorąc pod uwagę NIR-półprzezroczystość tkanek biologicznych.

 

Prof. Daniel Gryko we współpracy z prof. Franco Caciallim (London Center for Nanotechnology) opracowali nowe diody OLED emitujące światło dalekiej czerwieni/NIR o zakresie emisji 650–800 nm. Diody OLED wytwarzane są ze związków organicznych i wykorzystywane jako powierzchniowe źródło światła. Stosuje się je do budowy elastycznych wyświetlaczy, telewizorów lub innych urządzeń przenośnych. Wyświetlacze wyprodukowane w technologii OLED są wyjątkowo cienkie za sprawą braku potrzeby ich podświetlania, gdyż diody samoistnie generują światło. Kluczowym osiągnieciem  zespołu naukowców było opracowanie diod OLED o bardzo wysokiej wydajności w zakresie bliskiej podczerwieni. Dzięki temu naukowcy byli w stanie osiągnąć rekordową szybkość przesyłania danych, co spełnia wymagania dotyczące Internetu Rzeczy.

Prof. Daniel Gryko jest dyrektorem Instytutu Chemii Organicznej PAN. Do jego najważniejszych zainteresowań naukowych należy chemia barwników funkcjonalnych, a w szczególności koroli, czyli barwników makrocyklicznych o licznych zastosowaniach. Jest laureatem subsydium profesorskiego MISTRZ Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2013). Dwukrotnie zdobył też grant w programie TEAM FNP. W 2017 r. został uhonorowany Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, uznawaną za najważniejsze polskie wyróżnienie naukowe.

Więcej informacji:

• Link do publikacji w Light Science and Applications
• O Nagrodzie FNP dla prof. Daniela T. Gryko
• O badaniach w programie TEAM POIR

Zdjęcie: prof. Daniel Gryko_fot. Magdalena Wiśniewska-Krasińska