Nasza strona wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z niej, zgadzasz się na ich wykorzystanie zgodnie z aktualnymi ustawieniami Twojej przeglądarki. Możesz też zmienić zasady korzystania z plików cookies w ustawieniach przeglądarki. Dowiedz się więcej.
Prof. dr hab. Marian Grynberg urodził się 11 kwietnia 1940 r., zmarł 19 listopada 2017 r. w Warszawie. Przez ponad 50 lat był związany z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Był fizykiem, specjalizował się w fizyce ciała stałego, w szczególności w fizyce półprzewodników. Jako wieloletni nauczyciel akademicki stał się wychowawcą wielu pokoleń badaczy.
Ukończył studia na Wydziale Matematyki i Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego w 1962 r. Doktorat uzyskał w 1966 r., habilitację w 1973 r., profesorem nadzwyczajnym został w 1980 r. a profesorem zwyczajnym w 1989 r.
Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Instytucie Fizyki Doświadczalnej UW, gdzie w latach 1984?2003 roku pełnił funkcję kierownika Zakładu Fizyki Ciała Stałego. Od 1981 do 1984 roku pełnił funkcję dyrektora Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, a od 1978 do 1980 był zastępcą Dyrektora Instytutu Fizyki Doświadczalnej.
W latach 1971?1972 i 1980?1981 odbył staże naukowe na Uniwersytecie Paryskim, a w latach 1987?1988 na Uniwersytecie w Grenoble. Był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Od 1984 roku był członkiem a od 1987 do 1993 r. – sekretarzem Komisji Fizyki Półprzewodników Międzynarodowej Unii Fizyki Czystej i Stosowanej (IUPAP).Od 1990 r. do 1996 r. był przewodniczącym Zespołu Ekspertów ds. Nauk Ścisłych MEN. Również od 1990 r. był jednym z edytorów czasopisma ?Solid State Communications? oraz członkiem zespołu redakcyjnego czasopisma ?Materials Science & Engineering B Solid State Materials for Advanced Technology?.
W latach 1992?2005 pełnił funkcję wiceprezesa Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, będąc jedną z osób, które ukształtowały jej misję i sprawiły, że stała się ona prekursorem nowego modelu finansowania nauki w Polsce, instytucją sprawnie zarządzaną, otwartą na potrzeby i głos środowiska naukowego. Prof. Grynberg był odpowiedzialny za działalność programową FNP, czyli praktyczną realizację programów wspierających naukowców. Jego wizja i praca przy jej wcieleniu w życie stworzyła mechanizmy wspierania naukowców z wykorzystaniem procedur konkursowych opartych na standardach przejrzystości, konkurencyjności i wysokich wymagań etycznych. Przedmiotem jego szczególnej uwagi był uruchomiony w 1995 r. program stypendialny dla młodych uczonych, finansujący ich staże podoktorskie w najlepszych ośrodkach naukowych na świecie. Był to jeden z pierwszych takich programów finansowanych przez polską instytucję po ?89 roku.
W 2005 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Został pochowany 30 listopada 2017 r. na Cmentarzu Żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie.
Celem Europejskiej Karty Naukowca jest stworzenie w Europie konkurencyjnego i otwartego rynku pracy dla naukowców, zwiększenie atrakcyjności zawodu naukowca i intensyfikacja mobilności badaczy, w tym również przepływu między instytucjami akademickimi a biznesem i innymi sektorami gospodarki.
Instytucje, które wdrażają Kartę i Kodeks, świadomie i aktywnie dostosowując własne zasady do zaleceń obu dokumentów, otrzymują od Komisji Europejskiej wyróżnienie: ?HR Excellence in Research?. Fundacja, jako pierwsza instytucja w Polsce, została w ten sposób wyróżniona w 2012 r.
W 2011 prezes FNP, Maciej Żylicz podpisał ?Deklarację poparcia dla stosowania zasad Europejskiej Karty Naukowca oraz Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników?. W kolejnym kroku Fundacja przygotowała analizę zgodności swoich procedur i sposobu działania z zaleceniami Komisji, a na jej podstawie plan działań służących pełniejszej implementacji zasad Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych. Po weryfikacji tych dokumentów 25 czerwca 2012 r. Komisja przyznała Fundacji wyróżnienie ?HR Excellence in Research?.
Wdrażanie Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych rozumiane jest jako proces ciągły, wymagający regularnej ewaluacji i doskonalenia działania instytucji. W 2014 r. Fundacja przeprowadziła wewnętrzną ewaluację wdrażania zasad, a w szczególności realizacji działań zaplanowanych dwa lata wcześniej. W 2017 r. przeprowadzono kolejną analizę postępów w urzeczywistnieniu zaleceń Karty i Kodeksu. W 2018 r. Zgodność działania Fundacji z zasadami Karty i Kodeksu poddana została ocenie zewnętrznych ekspertów Komisji Europejskiej. Ocena ta wypadła bardzo pozytywnie i Fundacja utrzymała wyróżnienie ?HR Excellence in Research?.
Z uwagi na zmiany naszych programów i procedur, a także całego systemu instytucjonalno-prawnego, w ramach którego działamy, wdrażanie zasad Karty i Kodeksu jest procesem ustawicznym. Wciąż identyfikowane są nowe luki i wyzwania w tej sferze i wciąż dyskutowane są nowe działania.
Dokumenty do pobrania:
Realizacja zasad Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. Styczeń 2022: pobierz
Declaration of support for the European Charter for Researchers and the Code of Conduct for the Recruitment of Researchers: pobierz
The European Charter for Researchers and the Code of Conduct for the Recruitment of Researchers Internal gap analysis for the Foundation for Polish Science 2012: pobierz
Fundacja na rzecz Nauki Polskiej wobec Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych ? analiza wewnętrzna 2012:pobierz
The European Charter for Researchers and the Code of Conduct for the Recruitment of Researchers. Internal analysis of implementation 2014:pobierz
Implementation of the European Charter for Researchers and Code of Conduct for the Recruitment of Researchers. Internal Review. Listopad 2017: pobierz
Strategia otwartej, przejrzystej i opartej na merytorycznych kryteriach rekrutacji pracowników naukowych:pobierz
Open, Transparent and Merit-based recruitment strategy: pobierz
Prof. Maciej W. Grabski. Fot. Andrzej Świetlik
BIOGRAFIA
WSPOMNIENIE
WYSTĄPIENIA
WYRÓŻNIENIE
Prof. dr hab. Maciej W. Grabski urodził się w 20 czerwca 1934 roku w Grabkowie-Gołąbkach k. Warszawy (obecnie Ursus-Gołąbki), gdzie mieszkał do końca życia. Zmarł 12 lutego 2016 r. Miał niezwykłe korzenie: jego rodzicami byli pisarz Władysław Jan Grabski oraz malarka Zofia Wojciechowska-Grabska, zaś dziadkami: Władysław Grabski, premier i minister w II RP oraz Stanisław Wojciechowski, prezydent RP w latach 1922-26.
W młodości interesował się lotnictwem. Ukończył Wydział Mechaniczno-Technologiczny Politechniki Warszawskiej (1960), na którym podjął pracę w 1959 r. w ówczesnej Katedrze Metaloznawstwa przekształconej w 1975 r. w Instytut Inżynierii Materiałowej (na prawach Wydziału) i wreszcie w 1995 r. ? w Wydział Inżynierii Materiałowej. Po obronie doktoratu (1967) odbył staż naukowy na Uniwersytecie Cambridge w Wielkiej Brytanii. Habilitował się w 1973 roku i wtedy też zaczął kierować Zakładem Podstaw Metaloznawstwa w Instytucie Materiałoznawstwa PW (obecnie Wydział Inżynierii Materiałowej PW). Profesorem nadzwyczajnym został w 1979, a prof. zwyczajnym w 1989 roku.
Zainteresowania naukowe lokował w nauce o materiałach, zajmując się głównie związkami pomiędzy strukturą granic ziarn a właściwościami metali, oddziaływaniem dyslokacji z granicami oraz stabilnością mikrostruktury. Wraz ze współpracownikami opublikował ponad 70 artykułów w międzynarodowych czasopismach naukowych (?Acta Metallurgica?, ?The Philosophical Magazine?, ?Journal de Physique?, ?Materials Science and Engineering?,?Metals Science?, ?Scripta Metallurgica?, ?Res Mechanica? i innych).
W 1981 roku (w pierwszych wolnych wyborach) i ponownie w 1987 r. (na drugą kadencję) został wybrany na dyrektora Instytutu Inżynierii Materiałowej PW. W latach 1981-87 i ponownie 1991-1996 był członkiem Senatu PW, a także członkiem i przewodniczącym wielu komisji Senackich i Rektorskich. W latach 1981-85 i ponownie 1989-2005: członkiem komisji Etyki Zawodowej PW.
Po objęciu prezesury Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w 1992 r. zrezygnował z kierowania zakładem i aktywnego prowadzenia pracy naukowej. W latach 1990-1994 działał w zespole ekspertów MEN. W kadencji 1991-1994 przewodniczył zespołowi Nauk Technicznych Komisji Badań Podstawowych KBN, w kolejnej kadencji 1994-1997 był wiceprzewodniczącym Komisji Badań Stosowanych KBN. Od 2000 r.: członek Zespołu ds. Etyki w Nauce przy Ministrze Nauki, od 2004 r. ? jego Przewodniczący.
Był członkiem zwycz. Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1988), członkiem koresp. PAN (1991) i członkiem Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk (1993). Odznaczony K. Kom. OOP (2005), K.Ofic. OOP (1997), K.Kaw. OOP (1989) i Medalem Edukacji Narodowej (1995) oraz Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi RFN (2005). Laureat m.in. Nagrody Jerzmanowskich. Dr h.c. Akademii Górniczo-Hutniczej (1999) oraz Politechniki Warszawskiej (2001). Funkcję prezesa zarządu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej pełnił do września 2005 r. Od 2005 do 2012 roku był członkiem Rady Fundacji, później jej członkiem honorowym. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach w Warszawie.
Prof. Maciej Żylicz o prof. Macieju W. Grabskim
(tekst opublikowany w kwartalniku ?Nauka?, Nr 3/2016)
Profesor Maciej W. Grabski odszedł 12 lutego 2016 roku, pozostawiając nas w poczuciu, że był jedną z tych wyjątkowych osób, których nie da się zastąpić.
Po raz pierwszy spotkałem Profesora w 1998 roku w Komitecie Badań Naukowych, w którym wtedy działałem. Przedstawiłem się i Profesor zaraz zaprosił mnie na lunch do pobliskiej restauracji. O Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, którą kierował, wiedziałem wtedy niewiele. Pamiętałem tylko, że mój przyjaciel śp. prof. Robert Głębocki, minister edukacji w rządzie premiera Bieleckiego zastanawiał się, gdy fundacja ta powstawała, czy bezpiecznie jest przekazać na jej fundusz założycielski 95 mln złotych, jak zdecydował wówczas Sejm.
W czasie lunchu okazało się, że na wiele tematów dotyczących uprawiania nauki mamy wspólne zdanie. Profesor był bardzo bezpośredni w wyrażaniu swoich opinii, co zrobiło na mnie duże i niezapomniane wrażenie. Dostałem od niego zaproszenie do wygłoszenia na konferencji organizowanej przez FNP referatu na temat poziomu nauk o życiu uprawianych w Polsce. Od tamtej pory byłem już częstym gościem Fundacji.
Profesor był człowiekiem wielkiego formatu, ulepionym jeszcze z przedwojennej gliny. Cieszył się ogromnym osobistym autorytetem, u którego podstaw leżały jego szerokie horyzonty intelektualne, dbałość o etyczny wymiar działalności ? czy to naukowej czy w jakimkolwiek innym obszarze, a także niezależność myślenia. Był charyzmatyczną osobowością, człowiekiem, którego chcieli słuchać inni, świetnym, dowcipnym mówcą.
Przez 13 lat (od 1992 do 2005 roku) pełnił funkcję prezesa Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, stając się głównym twórcą jej niezależności instytucjonalnej, stabilności finansowej oraz jej ugruntowanej pozycji i prestiżu w świecie nauki. Wielokrotnie z powodzeniem przeprowadził Fundację przez bardzo trudne dla niej momenty, także takie, w których realnie zagrożony był jej byt. Jedną z takich, być może najtrudniejszych przepraw, był pamiętny spór FNP z Izbą Skarbową dotyczący opodatkowania dochodów Fundacji wydatkowanych na cele statutowe. Po wieloletniej batalii w sądach kolejnych instancji został on ostatecznie rozstrzygnięty w 2002 roku przez Sąd Najwyższy na korzyść FNP. Sąd orzekł, iż Fundacja może korzystać ze zwolnienia podatkowego, lokując swoje środki w instrumenty finansowe, pod warunkiem wydatkowania dochodów z tych operacji na cele statutowe. Orzeczenie to miało decydujące znaczenie nie tylko dla FNP, która odzyskała wtedy zwrot zapłaconego za lata 1995-97 podatku w wysokości około 80 mln zł wraz z odsetkami (w przypadku niekorzystnego wyroku, jeżeli Fundacja nie odzyskałaby tych środków, musiałaby znacząco ograniczyć działalność lub nawet ją zakończyć). Było to także rozstrzygnięcie o precedensowym charakterze, istotne dla całego polskiego sektora organizacji pozarządowych. Przypominam sobie, że w akcję poparcia dla Fundacji w tym sporze solidarnie zaangażowało się środowisko naukowe, w tym także Komisja Badań Podstawowych KBN, której byłem przez krótki czas przewodniczącym.
Osobowość i charyzma prof. Grabskiego uczyniła go powszechnie rozpoznawaną, ogromnie szanowaną i cenioną, nie tylko w środowisku naukowym, ?twarzą? Fundacji. To on zdefiniował jej misję, obowiązującą do dziś i wypracował sposoby jej działania. Ustępując z funkcji prezesa FNP, prof. Grabski powiedział: Patrząc z perspektywy czasu, wiem, że Fundacja była najważniejszym zadaniem, jakie mi przyszło w życiu wykonywać. A jak to się wszystko zaczęło?
Transformacja ustrojowa w Polsce otworzyła przed prof. Grabskim możliwości zaangażowania się w systemowe zmiany sektora nauki; wcześniej warunki polityczne nie sprzyjały takiej działalności. Początkowo włączył się w prace utworzonego w 1991 roku Komitetu Badań Naukowych, co dało mu ogląd sytuacji nauki w Polsce.
W 1992 roku prof. Witold Karczewski, pierwszy przewodniczący KBN, zaproponował prof. Grabskiemu objęcie stanowiska prezesa powstałej w 1991 roku Fundacji, powołanej w celu wspierania rozwoju nauki i dysponującej funduszem założycielskim w wysokości 95 mln zł. Fundacja istniała już od roku, ale jej status był niejasny (była silnie związana z administracją państwową), program działania nieokreślony, a przy tym była już ona uwikłana w budzące wątpliwości inwestycje. Jednak idea kierowania instytucją, która w oparciu o własne zasady będzie wspierała naukę, wzięła górę i prof. Grabski przyjął propozycję, jak sam często powtarzał nie wiedząc, w co się pakuje.
Tak rozpoczął się trudny i często burzliwy proces tworzenia nowej w polskich warunkach instytucji i formowania jej misji. Trwał on przez kilkanaście następnych lat, obejmując zarówno zmiany organizacyjne wewnątrz Fundacji, jak też przede wszystkim definiowanie, czemu i komu Fundacja ma służyć.
Jednym z pierwszych wyzwań było uniezależnienie Fundacji od administracji państwowej. Początkowo bowiem była ona formalnie związana z KBN-em (pierwszy statut przewidywał, że jej prezesem ma być przewodniczący Komitetu czyli odpowiednik dzisiejszego ministra nauki lub upoważniona przez niego osoba). Taki stan rzeczy sprowadzał Fundację do roli podwykonawcy zadań wyznaczonych przez administrację państwową. Prof. Grabski, namawiany przez prof. Karczewskiego, zgodził się na objęcie funkcji prezesa FNP, pod warunkiem udzielenia mu przez niego wsparcia w przekształceniu Fundacji w niezależną instytucję. Prof. Karczewski spełnił swoją obietnicę, dzięki czemu skomplikowany proces transformacji FNP w kierunku prawdziwie niezależnej instytucji pozarządowej mógł się rozpocząć. Podstawowe znaczenie miało ustalenie kształtu Rady Fundacji (organu nadzorującego jej działalność). I tak od początkowego stanu, kiedy to w jej skład wchodzili przedstawiciele kilku ministerstw w randze ministrów lub wiceministrów oraz przewodniczący ówczesnych Komisji KBN-u, poprzez kilka etapów przejściowych (najpierw ministrowie mianowali wszystkich, potem część członków Rady) wpływ ministra na skład Rady stopniowo malał. Proces ten zakończył się definitywnie dopiero w 2014 roku, kiedy to ukonstytuował się całkowity rozdział między Fundacją a Ministerstwem. Obecnie nowych członków Rady Fundacji (mających zastąpić tych, którym kończy się kadencja) wybierają dotychczasowi członkowie. Niezależnie od tego FNP, jak każda fundacja działająca w Polsce, musi składać ministrowi właściwemu (w tym przypadku – zajmującego się sprawami nauki) roczne sprawozdania finansowe i merytoryczne.
Kolejnym potężnym zagadnieniem, z jakim musiał się zmierzyć nowy prezes FNP, było wyznaczenie misji Fundacji. Już od samego początku prof. Grabski był przekonany, że FNP powinna wspierać tylko najlepszych. Hasło, które zaproponował: ?wspierać najlepszych, aby mogli stać się jeszcze lepsi? stało się oficjalną, do dziś aktualną dewizą Fundacji i choć patrząc z dzisiejszej perspektywy wiemy, że jest to jedyna skuteczna strategia, w tamtych czasach, tuż po upadku PRL-u, była to myśl wręcz rewolucyjna. Mimo powtarzających się głosów krytyki i nacisków (przecież jest tylu ?potrzebujących?), prof. Grabski głęboko wierzył, że nauka jest i musi pozostać niedemokratyczna (jak często mawiał: nauka jest albo bardzo dobra, albo żadna). Wiedząc, że Fundacja jako instytucja niebudżetowa dysponuje stosunkowo niewielkimi środkami, uznał, że ludzie nią kierujący nie mogą sobie pozwolić na ich marnotrawienie. Fundacja musi być partnerem dla środowiska naukowego, a nie biurem świadczącym nauce usługi socjalne. ? tłumaczył Profesor i pytał: Czym przysłużylibyśmy się nauce, gdybyśmy byli fundacją charytatywną a nie elitarną?
Wyznaczenie takiej ścieżki rozwoju Fundacji sprawiło, że krok po kroku, wykluwały się standardy działania oparte na jakości, które z czasem stały się znakiem firmowym FNP. Uruchamianie nowych programów poprzedzała identyfikacja obszaru, do którego miał być on skierowany. Następnie musiały powstać precyzyjne regulaminy. I sprawa najważniejsza ? wypracowanie systemu oceny wniosków, czyli element, który był decydujący dla sukcesu lub klęski programu. Od 1994 roku opiniowanie wniosków składanych w konkursach Fundacji zostało oparte na własnym, niezależnym systemie recenzenckim, który od tamtej pory nieustannie ewoluował wraz z nabywanym doświadczeniem. Wiązało się to ze stopniowym poszerzaniem bazy recenzentów, dokonywanym bardzo starannie, według własnych kryteriów. To sprawiało, że zaufanie do Fundacji rosło, a wokół niej tworzyło się środowisko ludzi rozumiejących jej wizję wspierania nauki, do czego prof. Grabski przykładał wielką wagę. Dzięki tej konsekwentnie realizowanej koncepcji finansowania wybitnych uczonych oraz transparentności działania, Fundacja w ciągu kolejnych lat swego istnienia wyznaczyła nowe standardy i mogła stać się wzorcem dla powstających później budżetowych agencji finansujących badania naukowe.
Długo można wymieniać przemyślenia i zasady Profesora, które sprawiły, że Fundacja stała się tym czym jest. Kilka pierwszych, które od razu przychodzą mi do głowy: to nie instytucje tworzą naukę, lecz ludzie. Niestety, nagminne łamanie w naszym kraju tej zasady doprowadziło do powstania wielu nowych laboratoriów, centrów, parków naukowych bez współudziału wybitnych uczonych.
Fundacja musi być otwarta na świat, bo nauka nie ma narodowości, jest globalna. Programy Fundacji, dzięki prof. Grabskiemu, stały się otwarte dla wybitnych uczonych, którzy chcieli pracować naukowo w Polsce, niezależnie od ich narodowości.
Przyszłość nauki w Polsce zależy od młodego pokolenia badaczy, zatem wspieranie karier jego przedstawicieli musi stanowić najważniejszy obszar działalności FNP. Jednocześnie prof. Grabski podkreślał, że w rozwoju młodych talentów ogromna rolę odgrywa starsze pokolenie ?mistrzów?, które powinno wspierać, ale nie ograniczać: główną powinnością profesora jest przygotowanie następców, którzy już samodzielnie będą pracowali dalej.
Z dużą satysfakcją obserwuję, że zasady, które propagował prof. Grabski obowiązują w większości najważniejszych, szanowanych na świecie fundacji działających w obszarze nauki, takich jak np. Wellcome Trust czy Howard Hughes Medical Institute. Dzięki intuicji i mądrości Pana Profesora Fundacja wielokrotnie, mówiąc jego słowami, ?odkrywała koło? czyli wprowadzała rozwiązania pionierskie w Polsce, a z powodzeniem funkcjonujące w krajach z ugruntowanymi tradycjami efektywnego pozabudżetowego wspierania nauki.
Jak podsumował Przewodniczący Rady Fundacji w latach 2012-16, prof. Andrzej Jerzmanowski, mówiąc o tym, czego dokonał prof. Grabski jako prezes FNP: Jego postrzeganie uniwersalnej istoty tego, czym jest nauka, głębokie przekonanie o jej fundamentalnej funkcji cywilizacyjnej i kulturowej w społeczeństwie, pryncypialność w kwestiach etycznych oraz konsekwencja i niespożyta energia w działaniu ? wszystko to sprawiło, że Fundacja zyskała ogromny prestiż, szacunek i zaufanie, zarówno w polskim, jak i w międzynarodowym środowisku naukowym.
Na koniec chciałbym poinformować, że Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ustanowiła nowy program, w którym będzie wyróżniać osoby działające na rzecz rozumienia nauki w społeczeństwie. Wyróżnienie to nosi imię prof. Macieja Władysława Grabskiego.
W 2016 r. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ustanowiła wyróżnienie im. prof. Macieja W. Grabskiego za działania na rzecz rozumienia nauki w społeczeństwie. Może być ono przyznane osobom, które promują i wyjaśniają metody naukowego wnioskowania, prezentują wpływ nauki i uczonych na rozwój cywilizacyjny Polski, przedstawiają w przystępny sposób wyniki prac badawczych, edukują społeczeństwo w zakresie rozróżniania ?dobrej? i ?złej? nauki, tj. badań opartych na rzetelnej metodzie i racjonalnym wnioskowaniu od badań niespełniających tych kryteriów, a także upowszechniają zweryfikowane badawczo argumenty naukowe w debacie publicznej.
Kandydata lub kandydatów do wyróżnienia mogą zgłaszać: członkowie Rady FNP, członkowie zarządu FNP oraz pracownicy FNP.
LAUREACI WYRÓŻNIENIA im. PROF. MACIEJA W. GRABSKIEGO
Ryszard Rakowski ? inicjator i współtwórca Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci; w latach 1990 – 2009 roku pełnił funkcję sekretarza Zarządu i dyrektora jego Biura.
Prof. Łukasz Turski ? fizyk, popularyzator nauki, komentator ważnych wydarzeń naukowych; jeden z inicjatorów i aktywnych uczestników Pikniku Naukowego; pomysłodawca i organizator, a obecnie przewodniczący Rady Programowej Centrum Nauki Kopernik.
Ks. prof. Michał Heller – wybitny uczony zajmującym się filozofią przyrody ? przede wszystkim fizyką, kosmologią, matematyką i ich filozoficznymi implikacjami.
Prof. Jan Madey – informatyk związany z Uniwersytetem Warszawskim. Od ponad 30 lat łączy własną karierę naukową z działalnością społeczną związaną ze wspieraniem wybitnie uzdolnionych dzieci i młodzieży.
Magdalena Bajer ? dziennikarka naukowa, publicystka. Od kilku dekad zajmuje się przybliżaniem miejsca nauki w społeczeństwie i wyjaśnianiem społecznej roli uczonych, w tym zagadnień dotyczących kondycji nauki, specyfiki pracy naukowej, osiągnięć badawczych, problemów środowiska akademickiego czy losów inteligencji w Polsce.
Prof. Andrzej Białas ? fizyk, profesor nauk matematyczno-fizycznych. Prowadzony przez prof. Białasa od 2008 roku tygodnik ?PAUza Akademicka? jest forum dyskusji środowiska akademickiego na temat nauki i jej roli w społeczeństwie. W ciągu wielu lat istnienia stał się platformą wymiany myśli ludzi nauki na tematy związane m.in. z etycznym aspektem pracy badawczej, społecznymi powinnościami naukowców, koniecznością poprawiania ich komunikacji ze społeczeństwem.
Prof. Szymon Malinowski ? fizyk atmosfery, od wielu lat propaguje wiedzę naukową na temat zmian klimatu. Jest współzałożycielem portalu nauka o klimacie, którego autorzy we współpracy z najwybitniejszymi polskimi badaczami klimatu starają się przekazać czytelnikom podstawową wiedzę o klimacie i globalnym ociepleniu.
Aktualne działania FNP finansowane z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG)
Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB FENG)
W 2023 roku Fundacja rozpoczęła realizację działania 2.1 Międzynarodowe Agendy Badawcze finansowanego z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (MAB FENG), Priorytet 2: Środowisko sprzyjające innowacjom.
Działanie Międzynarodowe Agendy Badawcze jest skierowane do wybitnych naukowców z Polski lub z zagranicy, którzy chcą stworzyć w Polsce centrum doskonałości będące rozpoznawalnym ośrodkiem w swojej dziedzinie na świecie. MAB FENG umożliwia uruchomienie w naszym kraju nowych (lub rozwój już istniejących) centrów naukowych o międzynarodowym znaczeniu we współpracy z ośrodkiem zagranicznym i rozwój współpracy z partnerami gospodarczymi. Budżet programu wynosi ponad 445 mln zł. Przewidywane jest sfinansowanie ok. 12 projektów badawczych do 2029 roku. Jeden projekt może otrzymać finansowanie w wysokości do 30 mln zł (oraz do ok. 37 mln zł dla wnioskodawców prowadzących projekty Teaming of Excellence).
W 2023 roku Fundacja rozpoczęła realizację działania 2.2 FIRST TEAM finansowanego z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FIRST TEAM FENG), Priorytet 2: Środowisko sprzyjające innowacjom.
FIRST TEAM to działanie skierowane do naukowczyń i naukowców z całego świata (do 12 lat po uzyskaniu stopnia naukowego), którzy chcą prowadzić w Polsce przełomowe badania naukowe. Zakres tematyczny wspartych projektów nie jest ograniczony do poszczególnych dziedzin nauki, lecz odnosi się do aktualnej listy priorytetów ujętej w wykazie Krajowych Inteligentnych Specjalizacji. Dofinansowanie o łącznej wartości ponad 253 mln zł trafi w latach 2023-2029 do ok. 64 projektów. Na jeden projekt można otrzymać do 4 mln zł. Środki te pozwolą na zbudowanie zespołu naukowego w Polsce i realizację przełomowych badań o znaczeniu aplikacyjnym, a także rozwijanie współpracy z biznesem i ośrodkami badawczymi z całego świata.
W 2023 roku Fundacja rozpoczęła realizację działania 2.7 Proof of Concept finansowanego z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, Priorytet 2: Środowisko sprzyjające innowacjom.
Proof of Concept (PoC) to propozycja dla naukowczyń i naukowców pracujących w polskich organizacjach badawczych, którzy chcą zweryfikować potencjał wdrożeniowy swoich wyników badań. PoC oferuje finansowanie na przeprowadzenie prac badawczo-rozwojowych, mających na celu weryfikację hipotezy badawczej, efektem czego powinien być postęp na ścieżce komercjalizacji wyników badań. Zakres tematyczny wspartych projektów nie jest ograniczony do poszczególnych dziedzin nauki, lecz odnosi się do aktualnej listy priorytetów ujętej w wykazie Krajowych Inteligentnych Specjalizacji. W ramach projektów możliwe jest prowadzenie współpracy z przedsiębiorstwem, przy czym wsparcie finansowe udzielane jest jedynie organizacji badawczej. Z założenia projekty PoC powinny trwać 12 miesięcy, a maksymalna kwota otrzymanego wsparcia nie może przekroczyć 700 tys. zł. Budżet programu PoC wynosi 102,5 mln zł.
W 2024 roku Fundacja rozpoczęła realizację działania 2.3 TEAM NET finansowanego z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (TEAM NET FENG), Priorytet 2: Środowisko sprzyjające innowacjom.
TEAM NET FENG oferuje finansowanie na projekty B+R dotyczące Zdrowia, Środowiska i Przemysłu 4.0, zdefiniowanych jako obszary o strategicznym znaczeniu gospodarczym. Projekty mają być realizowane przez konsorcja złożone z dwóch lub trzech zespołów z różnych organizacji badawczych. Efektem prac ma być opracowanie innowacyjnego i konkurencyjnego na rynku rozwiązania oraz skuteczny transfer wiedzy lub technologii. Zakres tematyczny wspartych projektów nie jest ograniczony do poszczególnych dziedzin nauki, lecz odnosi się do aktualnej listy priorytetów ujętej w wykazie Krajowych Inteligentnych Specjalizacji. Wysokość dotacji wynosi od ponad 8 mln zł do ponad 12 mln zł na jeden projekt trwający do trzech lat. Łączny budżet działania TEAM NET FENG to 178 mln zł do 2029 roku.
W 2024 roku Fundacja na rzecz Nauki Polskiej realizuje projekt „Wsparcie zadań Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w roli IP FENG w ramach działań 2.1, 2.2, 2.3, 2.7 poprzez realizację projektu Pomocy Technicznej FENG w roku 2024 nr FENG.04.01-IP.06-0006/23”.
Celem projektu jest zapewnienie efektywnego zarządzania i wdrażania działań finansowanych ze środków FENG: 2.1 Międzynarodowe Agendy Badawcze, 2.2 First TEAM, 2.3 TEAM-NET, 2.7 Proof of Concept poprzez projekt Pomocy Technicznej FENG w ramach działania 4.1 FENG oraz końcowego rozliczenia projektów finansowanych ze środków POIR.
Grupy docelowe: Pracownicy IP, beneficjenci, wnioskodawcy, adresaci działań informacyjno-promocyjnych dla działań: 2.1 Międzynarodowe Agendy Badawcze, 2.2 First Team, 2.3 Team Net, 2.7 Proof of Concept , 4.1 Pomoc Techniczna, finansowanych w ramach Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027.
Dofinansowanie projektu z UE wynosi: 4 980 679,35 zł.
Zgłaszanie podejrzenia niezgodności projektów lub działań z Konwencją ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON) oraz Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej (KPP) w związku z wdrażaniem programu FENG
Zgłoszenie podejrzenia niezgodności projektów lub działań z KPON lub KPP należy – w zależności od rodzaju zgłoszenia – kierować do następujących instytucji:
a) w zakresie projektów realizowanych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu, zawartej przez FNP jako IP, zgłoszenia należy kierować do FNP w formie elektronicznej lub pisemnej.
b) Zgłoszenia w formie elektronicznej muszą być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym lub podpisem osobisty i należy je składać na następujący adres e-mail: naruszeniekponikpp@fnp.org.pl
c) Zgłoszenia w formie pisemnej muszą być opatrzone własnoręcznym podpisem i należy je składać na adres: ul. I. Krasickiego 20/22, 02-611 Warszawie, do kancelarii Fundacji, za pośrednictwem operatora pocztowego, w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1640 z późn.zm.), osobiście lub za pośrednictwem posłańca.
w zakresie projektów realizowanych przez IP (FNP) lub działań IP (FNP) związanych z wdrażaniem programuFENG, zgłoszenia należy kierować w formie pisemnej (lub innej – jeśli wynika to ze szczególnych potrzeb komunikacyjnych zgłaszającego) bezpośrednio do IZ. Zgłoszenie omyłkowo przesłane do IP (FNP) zostanie przekazane do IZ;
w zakresie projektów realizowanych w ramach innych programów finansowanych ze środków UE, zgłoszenia należy kierować w formie pisemnej (lub innej – jeśli wynika to ze szczególnych potrzeb komunikacyjnych zgłaszającego) bezpośrednio do właściwej IP / IZ / Rzecznika Funduszy Europejskich. Zgłoszenie omyłkowo przesłane do IP (FNP) zostanie przekazane do właściwej instytucji.
Zgłoszenia, które powinny trafić do organu zewnętrznego należy kierować w formie pisemnej (lub innej – jeśli wynika to ze szczególnych potrzeb komunikacyjnych zgłaszającego) bezpośrednio do właściwego organu zewnętrznego. Zgłoszenie omyłkowo przesłane do IP (FNP) zostanie przeanalizowane, a wyniki analizy zostaną przekazane zgłaszającemu wraz ze wskazaniem właściwego podmiotu, a także prawo do złożenia skargi zgodnie z obowiązującym systemem ochrony praw w zakresie zaskarżania działań organów przed sądem.
Zgłaszanie podejrzeń wystąpienia nieprawidłowości i nadużyć finansowych w projektach i konkursach nadzorowanych przez FNP w ramach POIR, Działanie 4.4. oraz FENG, Działania 2.1; 2.2; 2.3 i 2.7
Fundacja na rzecz Nauki Polskiej pełniąca rolę Instytucji Wdrażającej dla działania 4.4 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (POIR) oraz Instytucji Pośredniczącej dla działań 2.1; 2.2; 2.3 i 2.7 Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG), zobowiązuje się przestrzegać norm prawnych i etycznych na najwyższym poziomie, zasad rzetelności, obiektywizmu i uczciwości oraz pragnie stanowczo zapobiegać nadużyciom finansowym, w tym konfliktowi interesów i korupcji.
Obowiązek przestrzegania zasad prawości, obiektywności, odpowiedzialności i uczciwości spoczywa także na kandydatach i beneficjentach projektów POIR, FENG oraz ich kontrahentach.
FNP udostępnia mechanizm, który umożliwia sygnalizowanie o potencjalnych nieprawidłowościach, nadużyciach lub podejrzeniach ich występowania, za pośrednictwem poczty elektronicznej pod adresem e-mail: zglosnaduzycie@fnp.org.pl.
Zgłoszenia o potencjalnych nieprawidłowościach lub nadużyciach można przysłać anonimowo przy czym zgłaszający może zostać poproszony o kolejne informacje, w celu ułatwienia wyjaśnienia problemu oraz o ujawnienie swej tożsamości i kontaktu, w przypadkach informacji zawierających dane osobowe. Jednocześnie gwarantujemy zachowanie poufności wszystkich danych.
FNP, zgodnie z wdrożoną polityką przeciwdziałania nadużyciom finansowym w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 oraz Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027, będzie z pełną surowością i konsekwencją zwalczać wszelkie przypadki nadużyć finansowych, korzystając przy tym ze wsparcia odpowiednich służb i organów ścigania.
Dotychczasowe wykorzystanie funduszy europejskich przez FNP
W 2008 r. Fundacja rozpoczęła realizację programów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 (Działanie 1.2 Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki). Jako beneficjent programów kluczowych PO IG Fundacja otrzymała 421 mln zł. Środki te były wydatkowane w latach 2008-2015.
Programy FNP finansowane z funduszy europejskich w ramach Działania 1.2 „Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki” Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG)
Program TEAM – projekty, w których uczestniczyli studenci, doktoranci i uczestnicy staży podoktorskich, zgodnie z wskazanymi w PO IG priorytetami, realizowane w najlepszych zespołach badawczych w Polsce.
Program VENTURES – projekty aplikacyjne realizowane przez studentów, absolwentów i doktorantów mające zastosowanie w gospodarce.
Program WELCOME – projekty realizowane przez wybitnych uczonych z zagranicy zgodnie z priorytetami wskazanymi w PO IG, tworzących zespoły badawcze w polskich jednostkach naukowych.
Program POMOST – projekty realizowane przez naukowców powracających do pracy naukowej po przerwach związanych z opieką nad dzieckiem oraz wsparcie w trakcie realizacji projektów naukowych dla kobiet w ciąży.
Program HOMING PLUS – projekty realizowane przez młodych doktorów przyjeżdżających do Polski z zagranicy.
Zachęcamy do zapoznania się z raportem Talenty, odkrycia, innowacje. Jak wykorzystaliśmy fundusze strukturalne na naukę (2007-2013), który podsumowuje realizację 6 programów Fundacji finansowanych z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Bilans tych programów to m.in. ponad 421 mln zł budżetu, 448 indywidualnych laureatów (w tym 12 badaczy z zagranicy), 2248 zatrudnionych w ich projektach stypendystów oraz 179 naukowców-obcokrajowców, którzy podjęli pracę w polskich laboratoriach.
W 2011 r. Fundacja rozpoczęła realizację projektu SKILLS finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Działanie 4.2 Rozwój kwalifikacji kadr systemu B+R i wzrost świadomości roli nauki w rozwoju gospodarczym). Fundacja przeznaczyła na realizację projektu ponad 35 mln zł. Środki te były wydatkowane w latach 2010-2015.
Projekt SKILLS– doskonalenie kwalifikacji pracowników sektora badawczo-rozwojowego i doktorantów w zakresie zarządzania projektami i zespołami badawczymi, rozwój umiejętności z zakresu komunikacji naukowej i kształtowanie postaw proinnowacyjnych.
W ramach projektu SKILLS realizowane były szkolenia dla naukowców prowadzone przez najlepszych specjalistów z Polski i z zagranicy oraz następujące programy:
Program MENTORING – wspieranie młodych naukowców w nawiązywaniu kontaktów i współpracy mentoringowej z doświadczonymi uczonymi z Polski lub z zagranicy. W ramach programu realizowany był również moduł coachingowy, którego celem było udzielenie młodym naukowcom wsparcia w podejmowaniu wyzwań zawodowych i osiąganiu kolejnych etapów kariery naukowej, w procesie podejmowania decyzji oraz w rozwiązywaniu problemów pojawiających się w pracy zawodowej.
Program INTER – rozwój umiejętności z zakresu popularyzacji nauki.
Konkurs IMPULS – promowanie badań aplikacyjnych oraz rozwój umiejętności uczonych z zakresu komercjalizacji wyników prac badawczo-rozwojowych.
Program STAŻE – podniesienie kwalifikacji z zakresu zarządzania badaniami naukowymi, zarządzania zespołami naukowymi, współpracy interdyscyplinarnej, komercjalizacji wyników badań oraz przedsiębiorczości w ramach stażu odbywanego w zagranicznej jednostce naukowej lub firmie.
Konkurs eNgage – rozwój umiejętności z zakresu popularyzacji nauki lub prezentacji wyników badań naukowych dla różnych grup odbiorców niebędących naukowcami.
Akademia Menadżerów Programowych – podnoszenie umiejętności z zakresu zarządzania programami grantowymi i stypendialnymi oraz zacieśnianie współpracy między menadżerami nauki w Polsce.
Spotkania z inicjatywy – prezentacja najnowszych kierunków badań, wymiana myśli i doświadczeń oraz integracja środowiska naukowego.
W 2015 r. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej rozpoczęła realizację programów finansowanych z Programu Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR) 2014–2020: od 2015 r. realizowała Działanie 4.3 „Międzynarodowe Agendy Badawcze” z budżetem w wys. 572,4 mln zł, a od 2016 r. – Działanie 4.4 „Zwiększanie potencjału kadrowego sektora B+R” z budżetem w wys. 759,8 mln zł. Środki te były wydatkowane w latach 2016–2023.
Programy FNP finansowane w ramach Działania 4.4 „Zwiększanie potencjału kadrowego sektora B+R” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR):
Celem programu TEAM był rozwój kadr sektora B+R i wsparcie projektów zespołowych prowadzonych przez wybitnych uczonych z całego świata (niezależnie od ich narodowości) w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce, pracujących w najbardziej innowacyjnych obszarach, z udziałem partnera zagranicznego.
Celem programu TEAM-TECH był rozwój kadr sektora B+R w projektach zespołowych prowadzonych przez uczonych (niezależnie od narodowości) posiadających wybitne doświadczenie we wdrażaniu wyników prac badawczych do praktyki gospodarczej, bądź w realizowaniu usług badawczych czy obsłudze urządzeń badawczych na rzecz odbiorców biznesowych. W ramach programu realizowany był również moduł TEAM-TECH Core Facility, którego celem było finansowanie zespołów badawczych prowadzonych przez wybitnych uczonych realizujących projekty B+R związane z powstawaniem lub rozwojem usług o dużym znaczeniu dla gospodarki. W 2017 r. rozpoczęto realizację programu TEAM-TECH Core Facility PLUS, który oferował granty dla zespołów prowadzonych przez wybitnych uczonych realizujących projekty B+R związane z opracowaniem lub rozwojem usług badawczych z wykorzystaniem dostępnej aparatury naukowo-badawczej.
Celem programu FIRST TEAM był rozwój kadr sektora B+R, wsparcie pierwszych zespołów badawczych prowadzonych przez młodych doktorów z całego świata (niezależnie od ich narodowości) i zachęcenie do powrotu do kraju wybitnych naukowców polskiego pochodzenia na wczesnych etapach ich kariery naukowej lub osób mających przerwę w pracy badawczej. Wsparcie w ramach programu będzie udzielane zespołom prowadzącym badania w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce, pracujących w najbardziej innowacyjnych obszarach i posiadających partnera naukowego.
Celem programu HOMING był rozwój kadr sektora B+R w ramach finansowania przełomowych projektów o charakterze staży podoktorskich realizowanych przez młodych doktorów z całego świata (niezależnie od ich narodowości), ze szczególnym uwzględnieniem powrotów do kraju wybitnych naukowców polskiego pochodzenia, w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce, pracujących w najbardziej innowacyjnych obszarach, z udziałem partnera naukowego.
Celem programu POWROTY był rozwój kadr sektora B+R w ramach finansowania innowacyjnych projektów o charakterze staży podoktorskich realizowanych przez młodych doktorów z całego świata (niezależnie od ich narodowości), powracających do pracy naukowej po przerwie w pracach B+R, w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce, pracujących w najbardziej innowacyjnych obszarach, z udziałem partnera naukowego.
Celem programu TEAM-NET było umożliwienie realizacji w Polsce zakrojonych na szeroką skalę interdyscyplinarnych badań naukowych; wzmocnienie ponadregionalnej współpracy pomiędzy jednostkami naukowymi oraz budowanie kompetencji dotyczących wykorzystywania dostępnej infrastruktury badawczej lub rozwoju nowych technologii i usług badawczych.
Programy FNP finansowane w ramach Działania 4.3 „Międzynarodowe Agendy Badawcze” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR)
Celem programu Międzynarodowe Agendy Badawcze było umożliwienie utworzenia w Polsce nowych jednostek badawczych (struktur organizacyjno-prawnych) kierowanych przez wybitnych naukowców z całego świata, w których zespoły złożone z wybitnych naukowców zagranicznych i polskich reprezentujących różne specjalizacje naukowe będą realizować badania naukowe i prace rozwojowe na najwyższym światowym poziomie.
Zachęcamy do zapoznania się z raportem pt. „Nauka w czasach przemian. Jak badania finansowane z Funduszy Europejskich pomagają chronić nas przed globalnymi zagrożeniami i wykorzystywać historyczne szanse”. W materiale znajdują się informacje na temat ponad 30 wybitnych naukowców i ich osiągnięć badawczych finansowanych ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR) przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej (FNP), podsumowanie programów realizowanych przez FNP w ramach perspektywy 2014-2020. Dzielimy się także doświadczeniami Fundacji we wdrażaniu funduszy europejskich.
W latach 2017-2018 Fundacja na rzecz Nauki Polskiej realizowała projekt Pomocy Technicznej PO IR w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Celem projektu było zapewnienie niezbędnego wsparcia w zakresie realizacji przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej projektów w ramach IV osi priorytetowej PO IR, działanie 4.3. „Międzynarodowe Agendy Badawcze” i działanie 4.4. Zwiększanie potencjału kadrowego sektora B+R88.
Dofinansowanie projektu z UE wynosiło 11 848 200 zł.
W latach 2019-2020 Fundacja na rzecz Nauki Polskiej kontynuowała działania z zakresu pomocy technicznej jako Instytucja Wdrażająca PO IR podległa NCBR IP PO IR poprzez realizację projektu dofinansowanego z Funduszy Europejskich „Wsparcie zadań FNP jako IW PO IR w ramach działania 4.4 PO IR poprzez realizację projektu Pomocy Technicznej PO IR w latach 2019-2020”.
Celem projektu było zapewnienie niezbędnego wsparcia w zakresie realizacji przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej projektów w ramach IV osi priorytetowej PO IR, działanie 4.4. „Zwiększanie potencjału kadrowego sektora B+R”.
Wartość projektu wynosiła 6 500 000 zł, z czego wkład z UE to 5 500 950 zł, a wartość środków budżetu państwa wynosiła 999 050 zł.
Od 26 maja 2014 roku Fundacja na rzecz Nauki Polskiej działa w swojej nowej siedzibie przy ulicy Krasickiego 20/22 w Warszawie.
Historia nowej siedziby FNP
Potrzeba zmiany dotychczasowej siedziby powstała w wyniku znacznego rozwinięcia działalności programowej Fundacji. W 2008 roku FNP rozpoczęła realizację kilku dużych programów finansowanych z europejskich funduszy strukturalnych, co wiązało się z koniecznością zwiększenia liczby pracowników. Dotychczasowa siedziba nie pozwalała na pomieszczenie wszystkich osób w jednym budynku, w 2008 r. dokonaliśmy więc zakupu nieruchomości na potrzeby biurowe, położonej przy ul. Krasickiego 20/22. Składała się ona ze zniszczonego budynku otoczonego ogrodem. Choć nieruchomość powstała w latach 30-tych XX wieku, okres świetności miała już dawno za sobą. W trakcie wojny została poważnie zniszczona, a po wojnie bardzo niewiernie odbudowana. Fundacja zastała budynek w bardzo złym stanie technicznym. Po otrzymaniu zgody Stołecznego Konserwatora Zabytków, przystąpiono więc do jego przebudowy i modernizacji.
Naszym zamiarem było doprowadzenie do powstania nie tylko funkcjonalnego miejsca zaspokajającego nasze potrzeby biurowe, ale przede wszystkim niepowtarzalnego, atrakcyjnego wizualnie i przyjaznego dla środowiska obiektu, który podkreśli prestiż Fundacji i polskiej nauki, ale też – stanie się wizytówką dzielnicy i miasta, miejscem otwartym i inspirującym dla różnych środowisk.
W 2009 r. ogłosiliśmy konkurs na opracowanie koncepcji architektoniczno ? budowlanej modernizacji i rozbudowy budynku przy ulicy Krasickiego 20/22 na potrzeby nowej siedziby FNP. Wygrała go firma FAAB Architektura. Prace budowlane ruszyły jesienią 2012 r.
W efekcie przeprowadzonych zmian powstał zmodernizowany budynek przebudowany zgodnie z zasadami budownictwa ekologicznego, oparty m.in. na rewitalizacji już istniejącej substancji budowlanej, wykorzystującej w maksymalnym stopniu strukturę starego budynku, z pozostawieniem tych ścian, które nie zostały przebudowane po wojnie i których stan techniczny pozwalał na ich zachowanie (w trakcie prac budowlanych okazało się jednak, że np. odbudowana po wojnie część elewacji nie spełnia norm budowlanych i grozi zawaleniem). Budynek po remoncie składa się z czterech kondygnacji – kubatura powierzchni biurowej to 1527m2. Przywrócono pierwotny, przedwojenny ład elewacji frontowej, z wejściem od strony ulicy, funkcjonuje także oryginalna lastrykowa klatka schodowa. Zrewitalizowany budynek wyposażono w nowoczesne, ekologiczne rozwiązania technologiczne, m.in. w system racjonalnego gospodarowania wodą, ściekami i energią elektryczną. O atrakcyjności nieruchomości stanowi także ?żywa fasada?, czyli pionowy ogród zainstalowany na frontowej elewacji.
Zastosowane rozwiązania projektowe:
Oszczędność energii
Żywa fasada – nowa siedziba FNP jest pierwszym budynkiem w Polsce pokrytym ?żywą fasadą? w postaci ogrodu elewacyjnego o powierzchni 250 m2. Rośliny zaopatrywane są w wodę i składniki mineralne za pomocą specjalnego układu nawadniającego, którego elementem jest geowłóknina tworząca ?podłoże? dla roślinności. Waga systemu, łącznie z roślinnością, nie przekracza 30 kg na metr kwadratowy powierzchni. Ogród elewacyjny jest też izolatorem termicznym ? ociepla budynek w zimie, a chłodzi w lecie, zmniejszając jego zapotrzebowanie energetyczne.
Dzienne światło: wewnętrzne atrium, biegnącego przez wszystkie naziemne kondygnacje, doprowadza światło naturalne do wnętrza budynku. Światło dzienne dochodzi też do garaży, w których zastosowano system świetlików.
W budynku zostały zastosowane urządzenia o najwyższej klasie energooszczędności ? pompy ciepła zmniejszające zapotrzebowanie na energię.
Oszczędność wody
Woda deszczowa (tzw. ?szara woda?) jest magazynowana w zbiorniku retencyjnym i następnie wykorzystywana do spłukiwania toalet.
Fundacja na rzecz Nauki Polskiej pragnie brać czynny udział w kreowaniu dobrych praktyk etyki zawodowej naukowców prowadzących badania w Polsce, jak i przyczyniać się do wypracowywania reguł i doświadczeń w zakresie standardów etycznych, jakie powinny obowiązywać w polskich instytucjach naukowych. W formie kodeksów definiuje więc zasady i wartości obowiązujące jej pracowników, ale i także beneficjentów, kandydatów oraz recenzentów w konkursach, które prowadzi.
Prof. dr hab. Renata Bilewicz – Przewodnicząca – Wydział Chemii, Uniwersytet Warszawski
Prof. dr hab. Wojciech Gawlik – Instytut Fizyki, Uniwersytet Jagielloński
Prof. dr hab. inż. Leon Gradoń – Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej, Politechnika Warszawska
Prof. dr hab. Elżbieta Jung – Instytut Filozofii, Uniwersytet Łódzki
Prof. dr hab. Kazimierz Stępień – Wiceprzewodniczący – Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego
Prof. dr hab. Zofia Szweykowska-Kulińska – Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Prof. dr hab. Wojciech Tygielski – Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Warszawski
Prof. dr hab. n. med. Magdalena Zielińska – Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego Polskiej Akademii Nauk
O możliwości naruszenia zasad etycznych, zgodnie z ww. Regulaminem, Fundację może poinformować każda osoba posiadająca takie informacje (zaś pracownicy i eksperci Fundacji, mają taki obowiązek). Zgłoszenia należy kierować na adres etyka@fnp.org.pl.
POLITYKA RÓWNOŚCI I RÓŻNORODNOŚCI
Celem Fundacji jest rozwój naukowców i umożliwienie im pełnego wykorzystania swoich zdolności i pasji badawczych. Działania na rzecz różnorodnego środowiska naukowego – nie tylko ze względu na płeć, ale również inne cechy osobiste – są więc także pracą nad podniesieniem jakości uprawianej nauki. Jesteśmy świadomi, że zapewnienie realnej równości szans grupom narażonym na dyskryminację w rozwijaniu kariery naukowej jest trudne ze względu na strukturalne i historycznie ugruntowane bariery. Nie zwalnia nas to jednak z poczucia odpowiedzialności za współtworzenie kultury akademickiej i wspieranie najlepszych naukowców.
O Fundacji 
