W piątek 16 listopada w Gdańsku odbyło się uroczyste otwarcie Międzynarodowego Centrum Teorii Technologii Kwantowych (International Centre for Theory of Quantum Technologies, ICTQT), projektu wspieranego przez FNP w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze, współfinansowanego z działania 4.3 w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój. Centrum ICTQT, które otrzymało w programie MAB 35 mln PLN wsparcia, mieści się na Uniwersytecie Gdańskim.
W uroczystości – obok założycieli ICTQT, prof. Marka Żukowskiego i prof. Pawła Horodeckiego – wzięli udział przedstawiciele władz Uniwersytetu Gdańskiego, przedstawiciele władz miasta Gdańska, reprezentanci Instytutu Optyki Kwantowej i Informacji Kwantowej Austriackiej Akademii Nauk, czyli zagranicznego partnera strategicznego projektu, wysłannicy FNP, a także fizycy kwantowi z kraju i z zagranicy. W programie wydarzenia znalazły się prelekcje prof. Haralda Weinfurtera z Instytutu Optyki Kwantowej im. Maxa Plancka oraz Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz prof. Mohameda Bourennane’a z Uniwersytetu Sztokholmskiego. Zaproszono także prof. Gerda Leuchsa, dyrektora Max Planck Institute for Light w Erlangen, prof. Marka Hillery z Hunter College of City University of New York, prof. Klausa Molmera (Aarhus University) i prof. Roberta Koeniga (Technische Universität München). Goście przedstawili najnowsze osiągnięcia naukowe w dziedzinie fizyki i informatyki kwantowej.
Docelowo, w nowym centrum na Uniwersytecie Gdańskim ma działać sześć grup badawczych, a zatrudnionych będzie 30 osób. Obok profesorów Żukowskiego i Horodeckiego, stanowiska pozostałych liderów i członków grup badawczych obejmą naukowcy wyłonieni w ramach otwartych międzynarodowych konkursów. Działalność ICTQT będzie skupiona przede wszystkim na badaniach z zakresu fundamentalnych zagadnień fizyki kwantowej, komunikacji i informacji kwantowej oraz technologii kwantowych. Z punktu widzenia praktycznych zastosowań badacze skoncentrują się na cyberbezpieczeństwie oraz nowych technikach obliczeniowych.
– Zagadnienia fizyki kwantowej, w tym technologii kwantowych, sytuowane są wśród największych współczesnych naukowych wyzwań. Nowymi technologiami interesują się nie tylko naukowcy, ale także rządy i wielkie korporacje. W tym roku rusza europejski program wspierania tego rodzaju badań – European Quantum Technologies Flagship z budżetem 1 miliarda Euro! Międzynarodowe Centrum Teorii Technologii Kwantowych na Uniwersytecie Gdańskim wpisuje się w zbliżającą się drugą rewolucję kwantową – mówi prof. Marek Żukowski.
Kierownik projektu, Prof. Marek Żukowski z Uniwersytetu Gdańskiego, jest ekspertem w dziedzinie mechaniki kwantowej i kwantowej interferometrii, autorem ponad 150 prac naukowych, publikowanych w najważniejszych światowych czasopismach, takich jak Nature czy Physical Review Letters. Profesor Żukowski to wielokrotny beneficjent FNP – zdobył dofinansowanie w programach MISTRZ, TEAM, a następnie MAB, jest też laureatem polsko-niemieckiej nagrody COPERNICUS i Nagrody FNP (2013).
Natomiast prof. Paweł Horodecki – laureat stypendium START FNP – jest liderem jednej z grup badawczych w ICTQT i autorem ponad 150 artykułów z dziedziny kwantowej teorii informacji i podstaw mechaniki kwantowej, cytowanych ponad 14 tys. razy. Profesor Horodecki to współzałożyciel Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej, w którego radzie naukowej obecnie zasiada. Jest jednym z twórców kryterium Horodeckich (1996) pozwalającego stwierdzić, czy dany stan kwantowy jest splątany (artykuł zawierający ten wynik jest najliczniej cytowaną oryginalną pracą naukową w całej historii UG). Jest też jednym z odkrywców tzw. splątania związanego (Physical Review Letters; 1998), a także wielu podstawowych praw informacji kwantowej.
Uniwersytet Gdański już po raz drugi zostaje partnerem projektu dofinansowanego w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze. W zeszłym roku para światowej klasy badaczy – prof. Ted Hupp i prof. Robin Fahraeus – otrzymała 41 mln zł na utworzenie w UG Międzynarodowego Centrum Badań nad Szczepionkami Przeciwnowotworowymi.
Do tej pory w programie MAB wsparcie otrzymało dziewięć projektów, a ich łączne dofinansowanie wyniosło ponad 338 milionów złotych.
- Więcej informacji o projekcie prof. Żukowskiego i prof. Horodeckiego mogą Państwo znaleźć tutaj
- Dodatkowe informacje o programie Międzynarodowe Agendy Badawcze tutaj
- Więcej informacji o laureatach programu MAB i ich projektach tutaj
fot. OneHD