Fundacja na rzecz Nauki Polskiej rozstrzygnęła pierwszy otwarty konkurs w programie Międzynarodowe Agendy Badawcze. Zwyciężył w nim projekt złożony przez prof. Tomasza Dietla oraz prof. Tomasza Wojtowicza z Instytutu Fizyki PAN w Warszawie. Otrzymają oni prawie 40 mln zł na realizację innowacyjnych badań w nowej jednostce naukowej Polsce.
Nowy ośrodek badawczy powstanie w Warszawie i będzie nosił nazwę Międzynarodowe Centrum Sprzężenia Magnetyzmu i Nadprzewodnictwa z Materią Topologiczną (MagTop). Kierownikiem projektu i zarazem kierownikiem nowej instytucji jest prof. Tomasz Dietl z IF PAN. W ośrodku będą prowadzone interdyscyplinarne badania z zakresu materiałoznawstwa, nanotechnologii, fizyki półprzewodników oraz badań nad magnetyzmem i nadprzewodnictwem, które przyczynią się do opracowania nowych materiałów topologicznych. Badania nad tymi materiałami będą prowadzone przez wyłonionych w międzynarodowych konkursach czołowych badaczy z Polski i z zagranicy. Podczas pierwszych kilku lat finansowania projektu w ośrodku ma działać 6 grup badawczych, w których pracować będzie około 30 naukowców. Będą oni wykorzystywać unikalną infrastrukturę badawczą oferowaną przez polskiego partnera w projekcie ? Instytut Fizyki PAN. Nowa instytucja współpracować będzie także z innymi ośrodkami naukowymi za granicą i w Polsce (w tym z Uniwersytetem Rzeszowskim) oraz z firmami, m.in. VIGO System S.A., Modern Technologies and Filtration S. A., PUREMAT Technologies. Nad jakością prac badawczych i konkursami na liderów grup badawczych czuwać będzie Międzynarodowy Komitet Naukowy, w skład którego wejdą zarówno naukowcy o uznanym w świecie dorobku, jak i przedsiębiorcy mający doświadczenie w prowadzeniu prac B+R i we wdrażaniu nowych technologii.
Instytucja tworzona przez prof. Dietla i prof. Wojtowicza będzie działać w ścisłej kooperacji z Uniwersytetem Juliusza Maksymiliana w Würzburgu. Ośrodek ten ma wnieść swoją wiedzę zarówno w zakresie zarządzania nauką, komercjalizacji wyników badań, jak i pozyskiwania do pracy badawczej najlepszych naukowców.
Pierwsze prace badawcze maja ruszyć najpóźniej na początku 2017 r. Do tego czasu prof. Dietl i prof. Wojtowicz będą organizowali działalność nowej instytucji oraz zatrudniali pierwszych liderów grup badawczych. Na razie nowa jednostka będzie funkcjonowała w oparciu o środki w wysokości 40 mln zł otrzymane od Fundacji na rzecz Nauki Polskiej z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR). Docelowo, aby się utrzymać, będzie musiała zainteresować swoimi wynikami przedsiębiorców oraz pozyskiwać dodatkowe granty, również europejskie. Fundacja planuje dofinansowanie powstania w Polsce łącznie 10 instytucji realizujących międzynarodowe agendy badawcze.
Program Międzynarodowe Agendy Badawcze jest realizowany przez FNP od listopada 2015 r. ze środków pochodzących z PO IR. Jego celem jest stworzenie w Polsce wyspecjalizowanych, wiodących w skali światowej ośrodków naukowych, stosujących najlepsze praktyki w zakresie identyfikowania programów i tematów badawczych, polityki personalnej, zarządzania pracami B+R oraz komercjalizacji wyników prac B+R. W otwartym konkursie rozpatrywano 32 wnioski. Zwycięzca został wyłoniony w trakcie trzystopniowej procedury konkursowej składającej się z oceny przez panel naukowo-gospodarczy, pisemnej opinii co najmniej dwóch zagranicznych recenzentów oraz rozmowy wnioskodawcy z interdyscyplinarnym, międzynarodowym panelem ekspertów.
Do końca 2017 r. Fundacja planuje ogłoszenie jeszcze 2 konkursów w programie MAB. Najbliższy nabór zostanie otwarty w sierpniu.
Program Międzynarodowe Agendy Badawcze stanowi również wkład krajowy we wzmocnienie projektów składanych w konkursie Teaming for Excellence w ramach programu ramowego UE Horyzont 2020. Wnioski składane do Fundacji przez uczestników programu Teaming for Excellence muszą spełnić te same warunki konkursowe, co wnioski składane przez innych kandydatów. W pierwszym konkursie MAB wnioski złożyli: prof. Janusz Bujnicki (tytuł projektu: ?Advanced Biobased and Bioinspired Materials/ ICRI-BioM?), prof. Jan Misiewicz wspólnie z prof. Edwardem Chlebusem (tytuł projektu: ?Wrocław Centre of Excellence?) i prof. Tomasz Woliński (tytuł projektu: ?CEZAMAT-Environment?) – wnioski te są owocem pierwszego etapu projektów Teaming for Excellence oraz przeszły trzystopniową ocenę w programie MAB. Obecnie otrzymały poparcie Fundacji na warunkach programu MAB w kolejnym etapie konkursu Teaming for Excellence. Życzymy Szanownym Wnioskodawcom powodzenia w Brukseli!
Informacji na temat programu MAB udziela Kinga Słomińska, kierownik zespołu ds. Międzynarodowych Agend Badawczych – tel.: 22 845 95 46, e-mail: kinga.slominska@fnp.org.pl.
Wywiad z prof. Tomaszem Dietlem w serwisie Nauka w Polsce PAP
