Prof. dr hab. Maciej Żylicz – laureat Nagrody FNP 1999
Laureat Nagrody FNP’99 w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych za badania nad białkami regulatorowymi w systemie obrony komórki przed skutkami zmian środowiska zewnętrznego.
Ur. w 1953 r. w Gdańsku. Ukończył studia na Uniwersytecie Gdańskim w zakresie fizyki doświadczalnej, jednocześnie studiując dodatkowo chemię, biochemię i biologię molekularną na wydziale biologii. Stopień doktora nauk przyrodniczych uzyskał w Akademii Medycznej w Gdańsku w 1980 r., tytuł profesora biologii molekularnej w 1992 r. Od 1980 r. związany jest z Uniwersytetem Gdańskim; początkowo pracował w Zakładzie Biochemii, następnie w Katedrze Biologii Molekularnej Wydziału Biologii, Geografii i Oceanologii, a od 1994 r. w Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Akademii Medycznej w Gdańsku.
W 1999 r. prof. Żylicz wygrał konkurs na stanowisko profesora UNESCO w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej UNESCO-PAN w Warszawie i na trzy lata objął kierownictwo Zakładu Biologii Molekularnej w tym Instytucie. Wielokrotnie wyjeżdżał na staże naukowe za granicę, głównie do USA. Szczególnie blisko związany jest z Uniwersytetem w Utah, gdzie pracował na stanowisku profesora, prowadząc badania oraz sprawując rolę promotora kilku prac doktorskich. W latach 1990-1993 był prorektorem ds. nauki Uniwersytetu Gdańskiego. Jest członkiem korespondentem PAN, obecnie w kadencji 1998-2000 jest członkiem Komisji Badań Podstawowych w Komitecie Badań Naukowych. Prof. Żylicz od lat zajmuje się biologią molekularną białek szoku termicznego. Odkrył on m.in., że białka szoku termicznego nie tylko tworzą nowy uniwersalny system ochrony komórek przed czynnikami zewnętrznymi, lecz także modulują w warunkach bezstresowych wiele kluczowych dla komórki reakcji, takich jak replikacja i transkrypcja DNA, czy proteoliza. Prace te umożliwiły opracowanie przez inne laboratoria nowych strategii leczenia nowotworów, chorób układu krążenia, chorób wywołanych infekcją prionową czy też chorób układu odpornościowego.
Jest autorem przeszło 100 prac naukowych z zakresu biologii molekularnej, biochemii, genetyki i biofizyki, w tym 60 oryginalnych prac naukowych opublikowanych w renomowanych czasopismach naukowych o zasięgu międzynarodowym. W roku 1999 został członkiem Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej (EMBO). Jest członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Biologii Molekularnej i Biochemii.
Cofnij