
Prof. Magdalena Fikus i Robert Firmhofer zostali laureatami Wyróżnienia im. prof. Macieja W. Grabskiego przyznawanego przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej za działania na rzecz rozumienia nauki w społeczeństwie, budowania zaufania do wiedzy naukowej oraz przybliżania wpływu nauki i uczonych na rozwój cywilizacyjny Polski.
Wyróżnienie im. prof. Macieja W. Grabskiego jest przyznawane przez FNP od 2016 r. Mogą nim zostać uhonorowane osoby, których aktywność wspiera również edukację społeczeństwa w zakresie rozróżniania „dobrej” i „złej” nauki, tj. badań opartych na rzetelnej metodzie i racjonalnym wnioskowaniu od badań niespełniających tych kryteriów. Wysokość wyróżnienia od tego roku wynosi 20 tys. zł.
O laureatach:
Prof. Magdalena Fikus – wybitna popularyzatorka nauki i jedna z kluczowych osób ze środowiska naukowego współtworzących w Polsce pod koniec XX w. wielki ruch festiwalowo-piknikowy, który „wyprowadził” naukę z laboratoriów i przybliżył ją szerokiej publiczności. Współinicjatorka warszawskiego Festiwalu Nauki, którego pierwsza edycja odbyła się w 1997 r. i który do dziś jest ważnym wydarzeniem w życiu miasta. Ta pierwsza w Polsce inicjatywa Festiwalu Nauki znalazła naśladowców w całym kraju. W 2000 r. prof. Fikus założyła Kawiarnię Naukową Festiwalu Nauki, w ramach której organizowane są cykliczne otwarte spotkania z naukowcami, skierowane do niespecjalistycznej publiczności.
Robert Firmhofer – jeden z najbardziej rozpoznawalnych organizatorów inicjatyw edukacyjnych opartych na komunikacji naukowej, tworzonych w Polsce w ostatnich latach i kreujących nowoczesne standardy w tej dziedzinie. Współtwórca projektu budowy pierwszego w Polsce centrum nauki i od początku lider tego procesu. Od 2006 roku szef Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, będącego jednym z największych w Europie centrów nauki. CNK jest instytucją wyznaczającą wzorce nowoczesnej edukacji i zachęcającą do samodzielności w procesie uczenia się, a także starającą się angażować publiczność w myślenie o przyszłości razem z naukowcami oraz budować pomost między twardą nauką – rozwijaną przez badaczy, wyrażoną językiem metody naukowej – a różnymi grupami społecznymi. Jest również współtwórcą i organizatorem Pikniku Naukowego, największej w Europie plenerowej imprezy poświęconej komunikacji naukowej.
Wyróżnienie zostało wręczone Robertowi Firmhoferowi (prof. Fikus nie mogła go odebrać osobiście) 9 stycznia 2025 przez prof. Macieja Żylicza, prezesa Zarządu FNP i Małgorzatę Kidawę-Błońską, Marszałek Senatu RP, prywatnie córkę patrona wyróżnienia. Wręczenie odbyło się w siedzibie Fundacji Batorego podczas kolejnej z cyklu dyskusji zainicjowanych przez FNP, Polską Akademię Umiejętności i Fundację Batorego, poświęconego koniecznym zmianom warunkującym rozwój nauki w Polsce. Tematem dyskusji była komunikacja naukowców ze społeczeństwem, jako element budowania zaufania społecznego do nauki, bez którego niemożliwe jest uzyskanie szerokiego poparcia dla adekwatnego finansowania nauki w Polsce z budżetu państwa.


W poprzednich latach Wyróżnienie im. prof. Macieja W. Grabskiego otrzymali:
- Ryszard Rakowski – inicjator i współtwórca Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci,
- prof. Łukasz Turski – fizyk, popularyzator nauki, jeden z inicjatorów i aktywnych uczestników Pikniku Naukowego, pomysłodawca i organizator Centrum Nauki Kopernik,
- ks. prof. Michał Heller – wybitny uczony zajmującym się filozofią przyrody; z jego inicjatywy w różnych ośrodkach akademickich powstały przedsięwzięcia służące interdyscyplinarnym spotkaniom uczonych, wzajemnemu rozumieniu przez nich nauk przyrodniczych, matematycznych, filozoficznych czy teologicznych (w tym Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie, którego ks. prof. Heller jest fundatorem).
- prof. Jan Madey – informatyk, zaangażowany w działalność społeczną związaną ze wspieraniem wybitnie uzdolnionych dzieci i młodzieży,
- prof. Andrzej Białas – fizyk, założyciel i redaktor naczelny tygodnika „PAUza Akademicka” będącego forum dyskusji środowiska akademickiego na temat nauki i jej roli w społeczeństwie,
- Magdalena Bajer – dziennikarka naukowa i publicystka, zaangażowana w przybliżanie miejsca nauki w społeczeństwie i wyjaśnianie społecznej roli uczonych, w tym zagadnień dotyczących kondycji nauki, specyfiki pracy naukowej, osiągnięć badawczych, problemów środowiska akademickiego czy losów inteligencji w Polsce,
- prof. Szymon Malinowski – fizyk atmosfery, od wielu lat propaguje wiedzę naukową na temat zmian klimatu. Współzałożyciel portalu Nauka o klimacie, którego autorzy we współpracy z najwybitniejszymi polskimi badaczami klimatu, starają się przekazać czytelnikom podstawową wiedzę o klimacie i globalnym ociepleniu.
Więcej informacji:
Obejrzyj także: